Συγκρατημένη αισιοδοξία χαρακτηρίζει τον κλάδο της μικρής λιανικής, σύμφωνα με τα ευρήματα πρόσφατης έρευνας του ΙΕΛΚΑ, αφού εκτιμάται ότι το Α’ εξάμηνο του 2019 θα σημειωθεί μικρή αύξηση στις πωλήσεις και γενικότερη βελτίωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα. Παρ’ όλα αυτά ο επαγγελματίας του μίνι μάρκετ θα εξακολουθήσει να αντιμετωπίζει τις ίδιες δυσκολίες, προσπαθώντας να «επιβιώσει» μέσα στο «αφιλόξενο» πλαίσιο που διαμορφώνεται για τις μικρότερες επιχειρήσεις.
Της Ελένης Σαραντάκη
Αβεβαιότητα και υψηλός ΦΠΑ «ταλανίζουν» τα μίνι μάρκετ
Oριακή αύξηση των πωλήσεων και βελτίωση του οικονομικού κλίματος αναμένεται για το κανάλι της μικρής λιανικής, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της κυλιόμενης 6μηνιαίας Έρευνας Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ).
Παρ’ όλα αυτά, τα προβλήματα που απασχολούν τους ιδιοκτήτες μίνι μάρκετ δεν φαίνεται να υποχωρούν, καθώς το κλίμα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από μεγάλη αβεβαιότητα κι ο υψηλός ΦΠΑ αποτελεί σχεδόν αξεπέραστο εμπόδιο. Η έρευνα που καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων τροφίμων για τα κύρια ζητήματα και τις προκλήσεις του κλάδου υπέδειξε ότι οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο λιανεμπόριο, μεταξύ των οποίων και τα μίνι μάρκετ, εξακολουθούν να έρχονται αντιμέτωπες με τη μείωση των πωλήσεών τους, σε ποσοστό 38%.
Στα εμπόδια προστίθενται η χαμηλή κερδοφορία (34%), η γραφειοκρατία και η πολυνομία που χαρακτηρίζει το ελληνικό δημόσιο κι οι αλλαγές που παρατηρούνται στις καταναλωτικές συνήθειες. Επιπλέον, το υψηλό κόστος λειτουργίας κι οι μεγάλες αλλαγές που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στη σκακιέρα των σούπερ μάρκετ φαίνεται να έχουν επιδράσει αρνητικά στη μικρή λιανική, καθώς οι συγχωνεύσεις κι οι εξαγορές που έχουν συντελεστεί, σταδιακά, οδηγούν στον μαρασμό χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις. Τη δεκάδα των βασικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του λιανεμπορίου έρχονται να συμπληρώσουν η δυσκολία αποπληρωμής τραπεζικού δανεισμού κι η αδυναμία εύρεσης κατάλληλου προσωπικού για τη στελέχωση και την ομαλή λειτουργία τους.
Η χαμηλή κερδοφορία είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις της μικρής λιανικής.
Εκτιμήσεις για βελτίωση και οι πιθανές «παγίδες»
Όσον αφορά τις προσδοκίες για το Α’ εξάμηνο 2019, η έρευνα του ΙΕΛΚΑ, που διεξήχθη από τις 15 Ιανουαρίου έως τις 26 Ιανουαρίου 2019, με τη χρήση δομημένου ερωτηματολογίου και δείγμα από 156 ανώτερα και ανώτατα Στελέχη Επιχειρήσεων (Λιανεμπόριο-Αλυσίδες σουπερμάρκετ και Προμηθευτές FMCG) από τη Γενική Διεύθυνση και τα τμήματα Marketing, Πωλήσεων, Αγορών, Οικονομικών και Πληροφορικής υπέδειξε τα εξής:
- Αύξηση των πωλήσεων το επόμενο 6μηνο σε σχέση με το αντίστοιχο του 2018.
- Οριακή βελτίωση του οικονομικού κλίματος.
Συγκεκριμένα, σε σχέση με τις προσδοκίες του κλάδου για τις πωλήσεις, για τρίτη συνεχή μέτρηση καταγράφεται πλειοψηφία, η οποία εκτιμά ότι οι πωλήσεις θα κινηθούν αυξητικά σε ποσοστό 33%, έναντι 21% που εκτιμά μείωση, η οποία είναι η μεγαλύτερη που έχει καταγραφεί την τελευταία 3ετία.
Μεσοσταθμικά τα στελέχη που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι θα καταγραφεί αύξηση της τάξης του 0,5% στις πωλήσεις το εξάμηνο Ιανουάριος 2019-Ιούνιος 2019, σε σχέση με το ίδιο εξάμηνο του 2018. Βέβαια, οι πωλήσεις στο λιανεμπόριο τροφίμων σχετίζονται άμεσα με την ψυχολογία των καταναλωτών και την ευρύτερη οικονομική και κοινωνική κατάσταση κι ενδεχομένως πολιτικές εξελίξεις να επιδράσουν σε αυτή την πρόβλεψη. Χαρακτηριστικότερη αποτελεί η επίδραση της αύξησης του κατώτατου μισθού. Σημειώνεται ότι η μέτρηση ξεκίνησε πριν από την ανακοίνωση της είδησης αυτής.
Οι εξελίξεις στην Ελλάδα επηρεάζουν την αγορά
Άλλος ένας παράγοντας που ενδέχεται να επηρεάσει το κανάλι της μικρής και μεγάλης λιανικής είναι οι εκλογικές αναμετρήσεις, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών αγοράς IRI Hellas. Αναλυτικότερα, σε περίπτωση που οι εθνικές εκλογές δεν διεξαχθούν μαζί με τις ευρωεκλογές στις 26 Μαΐου 2019, αναμένεται αρνητική επίδραση στο λιανεμπόριο, της τάξεως του 0,46%. Αν γίνουν δύο φορές εκλογές, τα σούπερ και μίνι μάρκετ θα έρθουν αντιμέτωπα με μείωση των πωλήσεών τους κατά 1%, ενώ σε περίπτωση πολιτικής αστάθειας, το ποσοστό αυτό πιθανολογείται ότι θα αυξηθεί.
Σχετικά με τη βελτίωση του οικονομικού κλίματος που προβλέπει η έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η θετική τάση που καταγράφηκε στην αποτίμηση της εξέλιξης της οικονομικής κατάστασης της χώρας το 2018 παρουσιάζει βελτίωση στην τελευταία μέτρηση. Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία σε ποσοστό 52% θεωρεί ότι η οικονομική κατάσταση παρέμεινε αμετάβλητη, το 24% ότι χειροτέρεψε και το 24% ότι βελτιώθηκε.
«Τα σούπερ και μίνι μάρκετ και άλλα σημεία της μικρής λιανικής θα έρθουν αντιμέτωπα με μείωση των πωλήσεών τους κατά 1%, αν γίνουν διπλές εκλογές»
Συγκριτικά με τις μετρήσεις του 2017 για την οικονομική κατάσταση, πρόκειται για σαφώς καλύτερο αποτέλεσμα, αλλά δεν καταγράφεται αυτή τη στιγμή δυναμική για περεταίρω βελτίωση, επιβεβαιώνοντας τη βραδεία ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό ότι το οικονομικό κλίμα παρουσιάζει νέα βελτίωση, η οποία οφείλεται στη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών της αγοράς και τις θετικές προσδοκίες των στελεχών για τις πωλήσεις και τις τιμές. Αυτό το αποτέλεσμα αποδίδεται στις προσδοκίες για την κεφαλαιοποίηση σε πωλήσεις και κερδοφορία από τις πρόσφατες εξαγορές και συγχωνεύσεις.
Οι βασικές προτεραιότητες των επαγγελματιών
Η έρευνα υπέδειξε επίσης και τις βασικές προτεραιότητες των επιχειρήσεων του οργανωμένου λιανεμπορίου. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η πλειοψηφία των στόχων του κλάδου σχετίζεται με την καινοτομία και τις επενδύσεις. Συγκεκριμένα, αν εξαιρέσουμε την πρώτη γενική προτεραιότητα της αύξησης πωλήσεων, η οποία είναι κοινή για όλες τις επιχειρήσεις της μικρής και μεγάλης λιανικής, όλες οι υπόλοιπες προτεραιότητες αποτελούν περιοχές με σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον κι ανάγκη για καινοτομία. Η έμφαση δίνεται, κυρίως, σε νέες υπηρεσίες και προϊόντα, καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών, αναβάθμιση δικτύου και πολυκαναλική διάθεση προϊόντων.
