κορωνοϊός Η πανδημία του κορωνοϊού άλλαξε τη ζωή όλων των Ελλήνων τους τελευταίους μήνες, καθώς τα μέτρα που ελήφθησαν δεν είχαν προηγούμενο και αναγκαστικά οδήγησαν και σε νέα δεδομένα σε ολόκληρη την αγορά, οι επιπτώσεις στην οποία θα φανούν τους επόμενους μήνες. Όσον αφορά, όμως, τα μίνι μάρκετ και τη μικρή λιανική, η καραντίνα λειτούργησε σε μεγάλο βαθμό διαφορετικά, με ευνοημένους και… χαμένους από τις νέες συνήθειες των καταναλωτών στη χώρα μας.
Του Στέλιου Ασλανίδη
Tα σούπερ μάρκετ «εκτόξευσαν» τον τζίρο τους στο διάστημα αυτό, καθώς δεν ήταν λίγοι αυτοί που έσπευσαν να αποθηκεύσουν τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Την ίδια ώρα, πολλά μίνι μάρκετ, ειδικά τα μεγάλα, αλλά και παντοπωλεία, είδαν επίσης τις πωλήσεις τους να αυξάνονται σημαντικά, απόρροια και του συνωστισμού στα μεγάλα καταστήματα και της δυσκολίας πρόσβασης σε αυτά, με τις ουρές να αποτελούν καθημερινό φαινόμενο. Αντίθετα, διαφορετική ήταν η εικόνα σε αρκετά καταστήματα ψιλικών.
Το γεγονός ότι περιορίστηκε η κίνηση των Ελλήνων στους δρόμους «έβλαψε» σε τεράστιο βαθμό τα έσοδά τους κι οδήγησε σε αιτήματα για οικονομική ενίσχυση από το κράτος, το οποίο δεν συμπεριέλαβε ποτέ στα σχετικά μέτρα τις εν λόγω επιχειρήσεις, παρότι πολλές από αυτές έμειναν κλειστές στο μεγαλύτερο μέρος της καραντίνας. Από εκεί και πέρα, σημαντικές ήταν οι αλλαγές και στα ψώνια των Ελλήνων καταναλωτών, αφού πέρα από τις διατροφικές συνήθειες, φαίνεται ότι δημιουργήθηκαν νέα δεδομένα και στις αγορές τους στα σούπερ και μίνι μάρκετ, οι οποίες και μένει να φανεί αν θα αποτελέσουν πάγια τακτική και κατά το επόμενο διάστημα. Ήδη από το πρώτο δεκαπενθήμερο της κρίσης, κατεγράφησαν μεγάλες κι απότομες αλλαγές στις επιλογές που κάνουν οι καταναλωτές. Χαρακτηριστικές είναι εκείνες που αφορούν την υγιεινή, που φαίνεται ότι σχετίζονται άμεσα με τις εξελίξεις γύρω από τον κορωνοϊό. κορωνοϊός
Το 60% των καταναλωτών έδειξε να προτιμά τα ελληνικά προϊόντα, ενώ το 48% δήλωσε ότι ελέγχει περισσότεροτην προέλευση των τροφίμων.
«Εκτινάχθηκαν» τα συσκευασμένα προϊόντα
Μία από τις πλέον ευνοημένες κατηγορίες προϊόντων την περίοδο του κορωνοϊού από τις αγορές των Ελλήνων ήταν τα συσκευασμένα προϊόντα. Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου & Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), το ποσοστό των καταναλωτών που προτιμά συσκευασμένα προϊόντα βιομηχανικής επεξεργασίας (χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση) αυξήθηκε από 19% σε 33%. Η εξέλιξη αυτή δείχνει και την εμπιστοσύνη που έχουν οι καταναλωτές πλέον στα συστήματα διασφάλισης ποιότητας της βιομηχανίας τροφίμων. Το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι φορούν κάποιο είδος μάσκας κατά την επίσκεψή τους στα καταστήματα, από μόλις 7% το διάστημα 9-12 Μαρτίου αυξήθηκε σε 41% μέσα σε λίγες μέρες. Ενώ στη μέτρηση της περιόδου 9-12 Μαρτίου ένα μόνο μικρό ποσοστό (16%) δήλωνε ότι αποφεύγει να κάνει αγορές, προκειμένου να έχει χρήματα σε περίπτωση ανάγκης, σχεδόν διπλασιάστηκε σε λιγότερο από μία εβδομάδα (30%). κορωνοϊός
Νέα «στροφή» στα ελληνικά προϊόντα
Όπως και κατά τη διάρκεια της τελευταίας οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, έτσι και στην περίοδο του κορωνοϊού, οι Έλληνες έκαναν «στροφή» προς τα ελληνικά προϊόντα, δείχνοντας μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στις εγχώριες εταιρείες και την ποιότητα των πρώτων υλών τους. Με βάση τα στοιχεία της έρευνας του ΙΕΛΚΑ, οι καταναλωτές στρέφονται περισσότερο σε προϊόντα ελληνικής προέλευσης, σε ποσοστό 60%, ελέγχουν περισσότερο την προέλευση των τροφίμων, σε ποσοστό 48%, ενώ προτιμούν τα κοντινότερα καταστήματα σούπερ μάρκετ για τις αγορές τους, σε ποσοστό 72%. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην ερώτηση «Αν αύριο το πρωί εξαφανιζόταν ο κορωνοϊός κι επανερχόμασταν στις προηγούμενες συνθήκες αγοράς, θα διατηρούσατε τις παραπάνω αγοραστικές συνήθειες;» ποσοστό 46% του κοινού δήλωσε ότι συμφωνεί. Αυτό το στοιχείο αποτελεί ένδειξη ότι οι εξελίξεις που συμβαίνουν στην ελληνική κοινωνία μπορεί να έχουν συνέπειες για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. κορωνοϊός
Μαγείρεμα στο σπίτι και κατανάλωση γλυκών
Η πανδημία του κορωνοϊού, όμως, είχε σημαντικές επιπτώσεις και στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων. Όπως ήταν λογικό, αυξήθηκε το μαγείρεμα στο σπίτι, αλλά και πολλοί καταναλωτές πέρασαν από την υγιεινή διατροφή στην… κατανάλωση ζάχαρης όσο «προχωρούσε» η καραντίνα, καθώς ο εγκλεισμός φαίνεται να έριχνε λίγο λίγο τις… αντιστάσεις τους. Όπως κατέγραψε η σχετική έρευνα του ΙΕΛΚΑ, το 49% του κοινού δήλωσε ότι μαγειρεύει περισσότερο έναντι 29% που υποστήριξε ότι μαγειρεύει λιγότερο, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 44% μία εβδομάδα πριν από την καραντίνα. κορωνοϊός
Η εξέλιξη αυτή ήταν αναμενόμενη, λόγω της μείωσης της αγοράς της εστίασης, παρ’ όλο που πολλά καταστήματα έμειναν ανοιχτά, προσφέροντας υπηρεσίες delivery. Η αύξηση της μαγειρικής σχετίζεται και με πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες, κάτι που όμως δεν απεικονίζεται στα σχετικά δεδομένα των Ελλήνων μετά από ένα διάστημα, καθώς μόλις το 23% δήλωσε ότι τρέφεται πιο υγιεινά σε σχέση με πριν από την κρίση του κορωνοϊού, ποσοστό μειωμένο, σε σχέση με το 34% της προηγούμενης μέτρησης. Η τάση αυτή αποδίδεται στη μακρά παραμονή των καταναλωτών στο σπίτι, η οποία αυξάνει τον αριθμό των γευμάτων, την κατανάλωση θερμίδων αλλά και ζάχαρης, σε συνδυασμό μάλιστα με μειωμένη σωματική άσκηση. κορωνοϊός
Αυτά τα προϊόντα αποθήκευσαν για την καραντίνα
Η έρευνα του ΙΕΛΚΑ κατέγραψε και τα προϊόντα που εμφάνισαν μεγάλη αύξηση στις πωλήσεις την περίοδο της καραντίνας, καθώς μεγάλη μερίδα των καταναλωτών έσπευσε να τα αποθηκεύσει για το επόμενο διάστημα. Γενικότερα και κατά μέσο όρο ανά κατηγορία, το 70% των καταναλωτών αποθήκευσε βασικά είδη για τουλάχιστον 1 εβδομάδα και σε αρκετά βασικά τρόφιμα, όπως ζυμαρικά και ρύζι, τουλάχιστον το 50% για πάνω από 2-3 εβδομάδες. Πιο συγκεκριμένα και όπως φαίνεται και στη σχετική εικόνα, το λάδι, τα απορρυπαντικά, τα απολυμαντικά είδη, τα ζυμαρικά, αλλά και τα γαλακτοκομικά είδη ήταν αυτά που αποτέλεσαν τις πρώτες επιλογές των Ελλήνων για αποθήκευση ημερών, με την πλειοψηφία των καταναλωτών να αγοράζει προμήθειες για διάστημα από 2-3 εβδομάδες, έως και πάνω από έναν μήνα. κορωνοϊός
Ενάντια στην αύξηση των ωραρίων στα σούπερ μάρκετ οι Έλληνες
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην περίοδο της καραντίνας υπήρξε μεγάλη συζήτηση και για την αύξηση των ωραρίων στα σούπερ μάρκετ, η οποία επηρέασε σε μεγάλο βαθμό και τα μίνι μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα της μικρής λιανικής. Η κυβέρνηση αναγκάστηκε μάλιστα να αλλάξει τα αρχικά μέτρα, καθώς πολλοί καταναλωτές έδειξαν αντίθετοι με αυτή την πρακτική. Το γεγονός αποδείχθηκε και μέσα από έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η οποία και σημειώνει για το θέμα ότι «Αναμφίβολα, σημαντικό ρόλο στη διαφωνία του κοινού με την επέκταση του ωραρίου παίζει ο ιδιαίτερα θετικός ρόλος που έχουν παίξει όλοι οι παράγοντες της αγοράς και ιδιαίτερα το προσωπικό των σούπερ μάρκετ, το οποίο κλήθηκε να αντιμετωπίσει πρωτοφανείς συνθήκες το προηγούμενο διάστημα». Με βάση τη σχετική έρευνα, θετικά αξιολογείται ο ρόλος του προσωπικού των σούπερ μάρκετ από το 75% του κοινού και του σουπερμάρκετ γενικά από το 68%. Θετικά αποτιμάται ο ρόλος και των προμηθευτών και της βιομηχανίας τροφίμων σε ποσοστό 58%, αλλά και της πολιτείας σε ποσοστό 65%. κορωνοϊός
