Τα ψώνια του 2023. Το ράλι τιμών στα προϊόντα και του μίνι μάρκετ έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τους πελάτες των καταστημάτων, διαμορφώνοντας νέα δεδομένα όσον αφορά την αγοραστική δυναμική τους αλλά και την καταναλωτική συμπεριφορά τους.
Του Στέλιου Ασλανίδη
«Πιέσεις» και αλλαγές στους καταναλωτές
Oι ανατιμήσεις που ξεκίνησαν τον περασμένο Μάιο συνεχίζονται με την ίδια ένταση και στο πρώτο εξάμηνο του 2023, γεγονός που έχει πια σημαντικές επιπτώσεις στους καταναλωτές, και κατ’ επέκταση στα καταστήματα τόσο του οργανωμένου λιανεμπορίου όσο και της μικρής λιανικής. Οι ανατιμήσεις, στην πλειονότητα των προϊόντων στα ράφια, έχουν περιορίσει τα ψώνια των Ελλήνων και έχουν ήδη διαμορφώσει νέα δεδομένα, τα οποία αναμένεται να συνεχίσουν να είναι εμφανή, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Την ώρα που ο τζίρος των καταστημάτων εμφανίζεται αρκετά αυξημένος, τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο η αξία των προϊόντων, και όχι ο όγκος των πωλήσεων, είναι αυτό που οδηγεί στην άνοδο. Αντίθετα, οι επαγγελματίες και στη μικρή λιανική βλέπουν τους πελάτες τους να «κόβουν» τις αγορές τους, προσπαθώντας να… αντέξουν τα νέα οικονομικά δεδομένα στην αγορά και περιμένοντας λύσεις όπως το market pass, για να συμπληρώσουν τα ψώνια τους.
Οι αλλαγές στις συνήθειες των Ελλήνων
Οι επιπτώσεις της ραγδαίας αύξησης τιμών, που παρατηρείται εδώ και μήνες στην αγορά, γίνονται εύκολα αντιληπτές από τους επαγγελματίες της μικρής λιανικής μέσα από τις πωλήσεις τους, αλλά επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία σχετικών ερευνών. Χαρακτηριστική είναι η τελευταία έρευνα που πραγματοποίησε η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ. Μεταξύ των στοιχείων που ανέδειξε ήταν οι περικοπές που κάνουν οι Έλληνες καταναλωτές και αφορούν μεταξύ άλλων τις μετακινήσεις τους με Ι.Χ., τις καλοκαιρινές διακοπές τους και αρκετές ακόμη πλευρές της ζωής τους. Σε πρώτο πλάνο βρίσκονται όμως και οι αγορές τους στο οργανωμένο λιανεμπόριο και τη μικρή λιανική.
Περίπου 7 στους 10 καταναλωτές στην Ελλάδα επιλέγουν να αγοράζουν τρόφιμα με βάση την προσφορά και τη χαμηλότερη τιμή.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Ένωσης, τα αποτελέσματα έδειξαν τα εξής:
• Στην ερώτηση αν πραγματοποιούν αγορές από το καλάθι του νοικοκυριού, η πλειονότητα, το 83 %, απάντησε αρνητικά. Το 71 % ανέφερε ότι το καλάθι του νοικοκυριού δεν συμβάλλει καθόλου στη μείωση κόστους τροφίμων και ειδών πρώτης ανάγκης του νοικοκυριού τους.
• Το 74,4% δήλωσε ότι αποφεύγει τη χρήση του φούρνου της ηλεκτρικής κουζίνας, με το ποσοστό όσων μείωσαν το καθημερινό μαγείρεμα να ανέρχεται στο 57%.
• Από τον οικογενειακό τους προϋπολογισμό, οι καταναλωτές θεωρούν πρωταρχική ανάγκη να καλύψουν το κόστος των τροφίμων (73,2%). Δεύτερη αλλά εξίσου σημαντική ανάγκη θεωρούν την κάλυψη του κόστους ιατρικής περίθαλψης (59,8%), στη συνέχεια της θέρμανσης (54,3%) και τέλος του ενοικίου / δανείου κατοικίας (53,9%). Η ψυχαγωγία για τους περισσότερους αξιολογείται από καθόλου έως μέτρια σημαντική (77,4%), όπως η προσωπική φροντίδα (70,2%) και η ένδυση (76,10%).
• Σημαντικό ποσοστό μείωσε την αγορά τροφίμων και λοιπών βασικών ειδών πρώτης ανάγκης (55,6% και 65,10% αντίστοιχα). Το 83,5 % προέβη σε περικοπή δαπανών για την προσωπική του φροντίδα και το 90,4 % για την ένδυση / υπόδηση.
• Σχετικά με τις διατροφικές συνήθειες και με βάση τον οικογενειακό προϋπολογισμό, οι αγοραστές καταναλώνουν κρέας, ψάρι και πουλερικά μόνο μία φορά την εβδομάδα, σε ποσοστό 41,3%, 52,3% και 55,9% αντίστοιχα.
• 7 στους 10 ερωτηθέντες απάντησαν ότι επιλέγουν να αγοράζουν τρόφιμα με βάση την προσφορά και τη χαμηλότερη τιμή.
• Το 91,5 % δήλωσε ότι επιθυμεί να αγοράζει προϊόντα απευθείας από τους παραγωγούς, χωρίς τη μεσολάβηση μεσαζόντων.
