Αλλαγές στη διατροφή και στις αγορές στα μίνι μάρκετ. Οι προβλέψεις για την επόμενη χρονιά δείχνουν συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων με αυξητικές τάσεις στις πωλήσεις τους, αλλά εστιάζουν και στις διαφορετικές συνήθειες των καταναλωτών που διαμορφώνουν συγκεκριμένα target groups για τη μικρή λιανική.
Του Στέλιου Ασλανίδη
Νέα trends επηρεάζουν τα ράφια
Oι τελευταίοι μήνες ήταν δύσκολοι τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, αφού η ραγδαία αύξηση των τιμών έχει ως αποτέλεσμα να συρρικνώνεται το διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών και τα καταστήματα πώλησης τροφίμων να υιοθετούν νέες στρατηγικές. Από τη μία πλευρά, οι καταναλωτές αλλάζουν συμπεριφορά, αφού η στροφή στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και η σύγκριση τιμών online αποτελούν τρόπους αντιμετώπισης της ακρίβειας. Από την άλλη, υιοθετούν νέες διατροφικές συνήθειες, που συνεχίζουν να αναδιαμορφώνουν τις αγορές τους στα καταστήματα τροφίμων, τα παντοπωλεία και γενικότερα τα καταστήματα της μικρής λιανικής.
Σχεδόν το 20% των καταναλωτών ξοδεύει περισσότερα, ακόμη και εν μέσω ακρίβειας, για αγορές premium προϊόντων.
Μετά από σειρά συνταρακτικών αλλαγών τα τελευταία χρόνια, τα μίνι μάρκετ καλούνται όχι μόνο να αντιμετωπίσουν τις επιχειρησιακές προκλήσεις, αλλά και να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα που φέρει η αλλαγή της αγοραστικής συμπεριφοράς των καταναλωτών, λόγω του υψηλότερου κόστους τροφίμων και των αλλαγών στον τρόπο ζωής. Καθώς τα καταστήματα στοχεύουν να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους, τώρα και στο μέλλον, η νεότερη έκθεση της Ένωσης Βιομηχανίας Τροφίμων (FMI) ανέδειξε τις νέες τάσεις στις αγορές παντοπωλείου, οι οποίες και αναμένεται να ενισχυθούν το επόμενο διάστημα, με σημαντικές επιδράσεις και στις πωλήσεις του 2023.
Οι νέοι κανόνες διατροφής
Η δίαιτα για απώλεια βάρους φαίνεται ότι δεν είναι πια βασικός στόχος των καταναλωτών, οι οποίοι έχουν στραφεί γενικότερα σε «κανόνες» διατροφής, τους οποίους και προσπαθούν πλέον να ακολουθούν σταθερά, άσχετα με το σωματικό τους βάρος. Σχεδόν οι μισοί (48%) από τους ερωτηθέντες αγοραστές δήλωσαν ότι ακολουθούν μία ή περισσότερες «προσεγγίσεις στο φαγητό», αναφέροντας δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων (11%), διαλείπουσα νηστεία (9%), φυτική διατροφή (8%) και διαισθητική διατροφή (8%). Οι αγοραστές ενοποιούν τον αριθμό των διατροφικών προσεγγίσεων που ακολουθούν κατά τη διάρκεια ενός έτους, ακολουθώντας κατά μέσο όρο 2,3 το 2022, από 2,8 το 2021. Τα στοιχεία της FMI δείχνουν ότι οι κανόνες που τείνουν να απαιτούν περισσότερη πειθαρχία είναι πιο πιθανό να απορριφθούν. Τις μεγαλύτερες μειώσεις από έτος σε έτος σημείωσαν η διατροφή χωρίς γαλακτοκομικά προϊόντα (4 ποσοστιαίες μονάδες), το Paleo, η διατροφή που δεν περιλαμβάνει δηλαδή γαλακτοκομικά, όσπρια και σιτηρά (3 ποσοστιαίες μονάδες), και η δίαιτα με προϊόντα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (3 ποσοστιαίες μονάδες).
Αύξηση των δαπανών για premium προϊόντα
Την ώρα που ο πληθωρισμός και οι αυξανόμενες τιμές των τροφίμων αυξάνουν και τον λογαριασμό στο καλάθι του καταναλωτή, ορισμένοι πελάτες ξοδεύουν περισσότερα σε παντοπωλεία, αγοράζοντας προϊόντα υψηλής ποιότητας. Το 19% των καταναλωτών που ξοδεύουν περισσότερα σε είδη παντοπωλείου φέτος σε σχέση με πέρυσι δηλώνει ότι αυτό οφείλεται εν μέρει στην αγορά ειδών υψηλότερης ποιότητας -τα λεγόμενα premium- σύμφωνα πάντα με την έρευνα της FMI. Οι καταναλωτές που τείνουν να αγοράζουν προϊόντα υψηλής ποιότητας συνήθως έχουν υψηλότερο εισόδημα ή συνδρομή από τους γονείς. Τα στοιχεία δείχνουν ότι δημοφιλείς κατηγορίες για τους αγοραστές premium προϊόντων είναι οι παιδικές τροφές, τα φυτικά υποκατάστατα κρέατος, τα κιτ γευμάτων, τα φρέσκα παρασκευασμένα τρόφιμα, τα νωπά κρέατα και τα θαλασσινά. «Αυτές είναι οι κατηγορίες που πιθανόν να διατηρήσουν τη συνεχιζόμενη πριμοδότηση, ακόμη και παρά την ανησυχία των αγοραστών για τον πληθωρισμό των τροφίμων» σημειώνεται στην έκθεση. H έρευνα δείχνει επίσης ότι οι καταναλωτές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, όσον αφορά τα φρέσκα τρόφιμα: σε αυτούς που επιλέγουν premium ποιοτικά προϊόντα και σε αυτούς που δεν έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν τις ανατιμήσεις και τελικά οδηγούνται σε άλλες επιλογές, όπως στα αντίστοιχα κατεψυγμένα τρόφιμα. Αυτό είναι ένα σημείο που θα πρέπει να έχουν υπόψη τους οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής, αφού τα δύο άκρα φαίνεται να κερδίζουν στη συγκεκριμένη κατηγορία.
Οι καταναλωτές αναζητούν έτοιμο φαγητό
Το έτοιμο φαγητό παραμένει πολύ ψηλά στη ζήτηση, αλλά τα καταστήματα της μικρής λιανικής δεν έχουν καταφέρει ακόμη να αξιοποιήσουν την ευκαιρία στην αγορά, σύμφωνα με τα στοιχεία της FMI. Όταν ρωτήθηκαν γιατί επιλέγουν εστιατόρια αντί για παντοπωλεία, το 40% των 1.400 ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν θέλει να μαγειρεύει. Όταν ρωτήθηκαν γιατί δεν επιλέγουν φρέσκο έτοιμο φαγητό σε παντοπωλείο, το 29% ανέφερε ότι δεν το είχε σκεφτεί και το 28% ότι το εστιατόριο είχε καλύτερες επιλογές. Ενώ πολλά παντοπωλεία εμπορεύονται τα παρασκευασμένα προϊόντα τους ως συμπληρώματα γευμάτων, η ανάγκη που έχει εμφανιστεί στην αγορά είναι για πλήρη γεύματα, έτοιμα για κατανάλωση, τα οποία οι καταναλωτές δείχνουν διατεθειμένοι να αγοράσουν από τα καταστήματα της μικρής λιανικής χάριν ευκολίας.
