Νέες τάσεις κι επιλογές αναδεικνύουν τα στοιχεία των τελευταίων χρόνων, γύρω από τις διατροφικές προτιμήσεις και τις αγορές στα τρόφιμα των Ελλήνων καταναλωτών μετά την κρίση, αλλά και τη διάδοση των social media και της «εύκολης» ενημέρωσης.
Της Ελένης Σαραντάκη
Νέα δεδομένα φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να επικρατούν τα τελευταία χρόνια στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων καταναλωτών, καθώς η οικονομική κρίση στη χώρα, αλλά και η νέα γενιά καταναλωτών έχουν πλέον ξεκάθαρο αντίκτυπο και στην αγορά των τροφίμων. Τα πιο φθηνά προϊόντα, οι νέες, διαφορετικές γεύσεις, καθώς και οι υπερτροφές κερδίζουν «έδαφος» έναντι παραδοσιακών επιλογών, όπως η μεσογειακή κουζίνα. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) και στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), καθοριστικό ρόλο στα ψώνια των Ελλήνων καταναλωτών τα τελευταία χρόνια έχει παίξει η τιμή των προϊόντων, καθώς εν μέσω κρίσης, οι πιο φθηνές επιλογές «κέρδισαν» το αγοραστικό κοινό, γεγονός που εξηγεί και τη «μάχη» των προσφορών που παρατηρείται στα σούπερ μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα της μικρής λιανικής. Η διατροφή των Ελληνικών νοικοκυριών έχει επηρεαστεί σημαντικά από την οικονομική κρίση και είναι χαρακτηριστικό ότι συνολικά καταγράφεται μία μείωση στην αξία των αγορών κατά 21%, ενώ η εκτίμηση για τη μείωση του όγκου-ποσότητας των αγορών είναι της τάξης του 15%. Τα σχετικά στοιχεία δείχνουν μάλιστα ότι 19 από τις 26 κατηγορίες τροφίμων που μελετήθηκαν, παρουσιάζουν μείωση στην ποσότητα που αγοράστηκε το 2017 σε σχέση με το 2010, ενώ 20 από τις 26 κατηγορίες παρουσιάζουν μείωση στην αξία που αγοράστηκε τις αντίστοιχες χρονιές.
Φθηνά ζυμαρικά και πρωτεΐνη
Οι αλλαγές είναι ξεκάθαρες και στον πίνακα του ΙΕΛΚΑ, ο οποίος και δείχνει τη μεγάλη αύξηση στα φθηνά προϊόντα, όπως τα μακαρόνια, η τιμή των οποίων μειώθηκε περαιτέρω εν μέσω κρίσης, ενώ ανοδικά κινείται και η αγορά φθηνής πρωτεΐνης, όπως των πουλερικών, καθώς απευθύνεται και στον νέο τύπο καταναλωτή, της υγιεινής διατροφής, του γυμναστηρίου και της φυσικής άσκησης. Πιο συγκεκριμένα, η έρευνα καταγράφει ότι φθηνότερες επιλογές για πρόσληψη πρωτεϊνών, όπως τα όσπρια, παρουσιάζουν αύξηση κατά 10% από 15 σε 16,6 κιλά, και τα πουλερικά αύξηση κατά 9% από 36,4 σε 39,5 κιλά ενώ ακριβότερες επιλογές παρουσιάζουν μείωση, όπως π.χ. το μοσχάρι κατά 24% από 47,6 κιλά σε 35,9 κιλά και το αρνί-κατσίκι κατά 25% από 13,5 κιλά σε 10,2 κιλά. Αντίστοιχα καταγράφεται μία σημαντική αύξηση στην πρόσληψη υδατανθράκων τόσο από ζυμαρικά όσο και από ρύζι κατά 14% και 8% αντίστοιχα.
Η ζάχαρη, το βούτυρο και τα αναψυκτικά, βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις των επιλογών, με το «μαχαίρι» στις αγορές τους, να πλησιάζει το 50%.
«Τέλος» στα αναψυκτικά και τη ζάχαρη
Τα στοιχεία για τις νέες διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών, εξηγούν ουσιαστικά και τη νέα τάση σε διάφορες κατηγορίες προϊόντων, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν τα αναψυκτικά. Οι εταιρείες του κλάδου σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και στην Ελλάδα, έχουν αρχίσει να προσφέρουν πιο υγιεινές επιλογές στο κοινό, περιορίζοντας τα επίπεδα ζάχαρης, καθώς αυτό φαίνεται ότι αναζητούν πλέον οι ίδιοι οι καταναλωτές. Μόνο τυχαίο δεν είναι λοιπόν, ότι στην έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η ζάχαρη, το βούτυρο και τα αναψυκτικά, βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις των επιλογών, με το «μαχαίρι» στις αγορές τους, να πλησιάζει το 50%. Πιο συγκεκριμένα, η μείωση στην πρόσληψη ζάχαρης είναι της τάξης του 44% και των αναψυκτικών στο 43%, χωρίς αυτό πάντως να συνδυάζεται απόλυτα με την υγιεινή διατροφή, καθώς πτώση παρατηρείται και στην αγορά των φρούτων και των λαχανικών (κατά 23% και 20% αντίστοιχα), κυρίως όμως λόγω της τιμής τους. Μειωμένες είναι δε και οι αγορές στα γαλακτοκομικά, που σε αυτό το διάστημα έχουν υποχωρήσει κατά 14% το γάλα και 24% το τυρί, ενώ και το ελαιόλαδο εμφανίζει πτώση της τάξης του 18%.
