Οι ανατιμήσεις εκτόξευσαν στα 324 ευρώ τη μέση μηνιαία δαπάνη στο σούπερ μάρκετ

Αισθητά διαφοροποιημένη εμφανίζεται η συμπεριφορά του καταναλωτικού κοινού, αφού το αποτύπωμα του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης είναι βαθύ, σύμφωνα με τη 18η ετήσια έρευνα που διεξήχθη στο Ερευνητικό Εργαστήριο Μάρκετινγκ του ΟΠΑ. Με βάση τα στοιχεία, οι αποτιμήσεις του έτους 2022 και οι προσδοκίες των καταναλωτών για το έτος 2023 δεν είναι θετικές, με την επιδείνωση και τη στασιμότητα να κυριαρχούν στις απαντήσεις των ερωτηθέντων. Αναφορικά με τη μέση μηνιαία δαπάνη στα σούπερ μάρκετ, σημειώθηκε μεγάλη άνοδος και εκτιμάται στα 324 ευρώ από 255 ευρώ πέρυσι, η οποία αποδίδεται στις ανατιμήσεις των τυποποιημένων καταναλωτικών προϊόντων που είναι πολύ μεγαλύτερες από τον γενικό δείκτη τιμών καταναλωτή. Εννιά στους δέκα καταναλωτές δηλώνουν ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες εξαιτίας των ανατιμήσεων βασικών αγαθών και της ενέργειας. Υψηλά ποσοστά των καταναλωτών μειώνουν την κατανάλωση λόγω του αυξημένου κόστους σε σειρά βασικών αγαθών. Τα δεδομένα αποκαλύπτουν επίσης ότι οι καταναλωτές, για να διαχειριστούν το πληθωριστικό περιβάλλον, καταφεύγουν κυρίως σε φθηνότερες και λιγότερες αγορές, ενώ αναβάλλουν αγορές σημαντικού κόστους. Η μεγάλη πλειονότητα των ερωτηθέντων δηλώνει ότι το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά τους στην ενέργεια.

Περιορίζεται και το 2023 η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών

Η αναγκαστική αύξηση της μέσης μηνιαίας δαπάνης έχει οδηγήσει και σε περιορισμό της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών στην Ελλάδα, όπως προκύπτει και από την ετήσια έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, που αφορά το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών υπό τις συνθήκες που έχει διαμορφώσει η πολύμηνη κρίση ακρίβειας. Οι ανατιμήσεις κυρίως στην ενέργεια που ξεκίνησαν από τα μέσα του 2021 και αυξήθηκαν εκθετικά το 2022 λόγω και των δυσμενών γεωπολιτικών εξελίξεων διαχύθηκαν σε όλο σχεδόν το εύρος της οικονομίας, προκαλώντας ιδιαίτερα υψηλό πληθωρισμό. Τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση, ώστε να περιορίσει τις δυσμενείς επιπτώσεις των ανατιμήσεων για τα εισοδήματα των νοικοκυριών, φαίνεται ότι δεν ήταν αρκετά. Όπως προκύπτει από την έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, η οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών επιδεινώθηκε σημαντικά το 2022, ενώ οι προσδοκίες για το μέλλον σημειώνουν αρνητικό πρόσημο, καθώς πάνω από 1 στα 2 νοικοκυριά (51,9%) εκτιμούν ότι η κατάστασή τους θα επιδεινωθεί το 2023.

Βασικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι η ακρίβεια οδήγησε σε διεύρυνση των εισοδηματικών ανισοτήτων, επιδεινώνοντας την οικονομική κατάσταση των χαμηλών όσο και των μεσαίων εισοδηματικά νοικοκυριών. Συγκεκριμένα:
• Το 30,1% των νοικοκυριών με εισόδημα έως 30.000 ευρώ δήλωσε πως το εισόδημά του μειώθηκε το 2022, έναντι 11% που δήλωσε ότι αυξήθηκε. Στον αντίποδα, το 22,7% των νοικοκυριών με εισόδημα άνω των 30.000 ευρώ δήλωσε πως το εισόδημά του αυξήθηκε, έναντι 16,7% που δήλωσε πως το εισόδημά του μειώθηκε.
• Πάνω από 1 στα 2 νοικοκυριά (52,4%) δήλωσαν ότι το μηνιαίο εισόδημά τους επαρκεί για 18 ημέρες (μεσοσταθμικά).
• Οι αυξήσεις των τιμών, τόσο της ηλεκτρικής ενέργειας όσο και των ειδών διατροφής, αποτελούν για σχεδόν 6 στα 10 νοικοκυριά τις κατηγορίες που έχουν τη μεγαλύτερη αρνητική επίδραση στο εισόδημά τους.

Κωνσταντίνος Παυλόπουλος
«Το Market Pass μπορεί να βοηθήσει μόνο υπό προϋποθέσεις»
Ο Κωνσταντίνος Παυλόπουλος, ιδιοκτήτης περιπτέρου επί της οδού Σπύρου Μερκούρη στο Παγκράτι, μίλησε στο περιοδικό «Mini Market και Μικρή Λιανική» για τα νέα δεδομένα στην αγορά και το market pass. Η άποψή του για το market pass είναι ότι θα μπορούσε να βοηθήσει κάπως και τα καταστήματα της μικρής λιανικής, όπως τα περίπτερα, αλλά υπό προϋποθέσεις. «Σίγουρα οι τιμές δεν μπορεί να είναι ίδιες με τα σούπερ μάρκετ, ωστόσο υπό συνθήκες θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποιήσει το market pass και σε περίπτερο. Παίζει ρόλο η τοποθεσία, η μέρα και οι ώρες. Εγώ δουλεύω το περίπτερο όλο το 24ωρο, οπότε αργά το βράδυ ίσως θα μπορούσε να έρθει κάποιος» είπε στο περιοδικό μας. Από εκεί και πέρα, οι ανατιμήσεις στα προϊόντα δημιουργούν «πονοκέφαλο» στους ιδιοκτήτες μίνι μάρκετ και περιπτέρων, με τον κ. Παυλόπουλο να υποστηρίζει ότι «όλα έχουν αυξηθεί, με το γάλα ιδιαίτερα να έχει ξεφύγει. Τον ίδιο δρόμο ακολουθούν τον τελευταίο καιρό και οι μπίρες».

Μικρές προσδοκίες από τα μίνι μάρκετ για το Market Pass

To market pass έχει ξεκινήσει να κινείται στην αγορά και θα συνεχιστεί μέχρι τον Ιούνιο του 2023, αλλά φαίνεται να μην έχει μεγάλη δυναμική στη μικρή λιανική. Οι επαγγελματίες του κλάδου εμφανίζονται έτοιμοι για να εξυπηρετήσουν και με αυτόν τον τρόπο τους πελάτες τους, αλλά οι συνήθως πιο υψηλές τιμές τους στα ράφια σε σχέση με τα σούπερ μάρκετ τούς μετατρέπει αναγκαστικά σε… δεύτερη λύση για τους καταναλωτές. Ειδικά από τη στιγμή που τα ποσά δίνονται συγκεντρωτικά στους καταναλωτές, είναι πιο εύκολο να γίνει η χρήση του pass στο σούπερ μάρκετ αντί για τη μικρή λιανική. Ως εκ τούτου, οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων δεν φαίνεται να έχουν ιδιαίτερες προσδοκίες για αύξηση των πωλήσεών τους μέσω του προγράμματος και αναζητούν σε άλλες περιπτώσεις διεξόδους για την επιβίωσή τους σε αυτό το δύσκολο οικονομικό περιβάλλον, που έχει διαμορφωθεί ξανά στην Ελλάδα.

Αγγελική Δημητρακοπούλου
«Αν έβλεπα ένα γάλα 3 ευρώ δεν θα το έπαιρνα με Market Pass»
Με εμπειρία χρόνων στην αγορά, η κα Αγγελική Δημητρακοπούλου, ιδιοκτήτρια του μίνι μάρκετ «Ηλιόπουλος» στην οδό Κύπρου στον Βύρωνα, μίλησε στο περιοδικό «Mini Market και Μικρή Λιανική» για τις εξελίξεις στην αγορά, με το ράλι ανατιμήσεων και το market pass, καθώς και τα προϊόντα που έχουν μεγαλύτερη ζήτηση. «Σχετικά με το market pass, σε εμάς είναι δύσκολο να το χρησιμοποιήσουν, καθώς οι τιμές είναι αρκετά υψηλές και δεν μπορούμε να τις μειώσουμε σε κάποια προϊόντα, ώστε να ανταποκριθούμε. Τα γαλακτοκομικά, ειδικότερα, έχουν ανέβει πάρα πολύ, κάθε μήνα είναι διαφορετικές οι τιμές, κι εγώ αν έβλεπα ένα γάλα 3 ευρώ δεν θα το έπαιρνα» ανέφερε χαρακτηριστικά. Όσον αφορά τις πωλήσεις του καταστήματος, η κα Δημητρακοπούλου ανέφερε τα πατατάκια, τις σοκολάτες, τα αναψυκτικά και φυσικά τα τσιγάρα ως τα κορυφαία προϊόντα. «Οι νεότεροι σε ηλικία άνθρωποι θα πάρουν τα πατατάκια, τις σοκολάτες αλλά και τα αναψυκτικά, κινώντας την αγορά» πρόσθεσε στο περιοδικό μας.