Οι ανατιμήσεις συνεχίζονται με αμείωτο ρυθμό, επηρεάζοντας επαγγελματίες και καταναλωτές και αλλάζοντας την εικόνα της αγοράς, με το καλάθι του νοικοκυριού και το market pass να είναι τα νέα δεδομένα που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα μίνι μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα της μικρής λιανικής.
Του Βάιου Τασούλα
Οι εξελίξεις και τα προβλήματα στη μικρή λιανική
Tο 2023 ξεκίνησε με νέα δεδομένα για τους επαγγελματίες της μικρής λιανικής, οι οποίοι και βλέπουν τις ανατιμήσεις να έχουν χτυπήσει… κόκκινο στην πλειονότητα των προϊόντων τους στα ράφια, επηρεάζοντας την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και επομένως και τις πωλήσεις τους. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται προβλήματα σε υπηρεσίες όπως το delivery, καθώς δεν μπορούν να κρατηθούν οι τιμές ούτε από μήνα σε μήνα, με τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων να αναζητούν λύσεις για να αντεπεξέλθουν στις συνεχείς εξελίξεις στην αγορά και πολλές φορές στην εξασφάλιση του μεροκάματου. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση φαίνεται να έχει ως βασικά μέτρα για την αντιμετώπιση των ανατιμήσεων το καλάθι του νοικοκυριού και το market pass, με το δεύτερο να έχει παρουσιαστεί τον τελευταίο καιρό και να αναμένεται να λειτουργήσει και στα καταστήματα της μικρής λιανικής. Μέχρι στιγμής, πάντως, τα σούπερ μάρκετ εμφανίζονται κερδισμένα από τα νέα δεδομένα στην αγορά. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με στοιχεία από την εταιρεία μετρήσεων NielsenIQ, ο τζίρος στο οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων το 2022 αυξήθηκε κατά 6,3%, με αρκετές κατηγορίες προϊόντων να παρουσιάζουν θετικές ροές, όχι μόνο σε αξία, λόγω των ανατιμήσεων, αλλά και σε όγκο πωλήσεων. Για παράδειγμα, η κατηγορία «τρόφιμα & ποτά» παρουσίασε την πιο θετική τάση της τάξεως του +7,1%, με τη ζήτηση να παραμένει σχεδόν θετική, έστω και στο +0,5%.
Το 71% των Ελλήνων δηλώνει ότι το βιοτικό του επίπεδο έχει χαμηλώσει
εν μέσω των ανατιμήσεων στην αγορά.
Νέες ανατιμήσεις το 2023
Τα μίνι μάρκετ και τα υπόλοιπα καταστήματα της μικρής λιανικής βλέπουν και το 2023 τις τιμές στην πλειονότητα των προϊόντων τους να συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, καθιστώντας την πώλησή τους πιο δύσκολη, ειδικά στα συγκεκριμένα σημεία, όπου οι τιμές είναι πάντα μεγαλύτερες, αναγκαστικά, σε σχέση με τα σούπερ μάρκετ. Στο ξεκίνημα του έτους, λοιπόν, καταγράφονται νέες ανατιμήσεις, της τάξης του 5% με 10%, σε μια σειρά από βασικά είδη, όπως τα γαλακτοκομικά, τα κρέατα και τα απορρυπαντικά. Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη, οι ανατιμήσεις οφείλονται στην αύξηση του πληθωρισμού του τελευταίου τρίμηνου του 2022, καθώς οι επιχειρήσεις ξεκίνησαν από τις πρώτες ημέρες του 2023 να ανεβάζουν αναδρομικά τις τιμές. Ο ίδιος μάλιστα ανέφερε σχετικά: «Το τελευταίο τρίμηνο δεν είχαμε καθόλου ανατιμήσεις και όλη η πληθωριστική πίεση που μαζεύτηκε σε διάφορα προϊόντα Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο αποτυπώνεται στις αυξήσεις που κάνουν οι εταιρείες τον Ιανουάριο. Θα έλεγα ότι έχουμε μια μεσοσταθμική αύξηση της τάξεως του 7%».
Τα στοιχεία δείχνουν όμως ότι ο πληθωρισμός συνεχίζει να βρίσκεται στα ύψη. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελευταία καταγραφή του Νοεμβρίου, ο ρυθμός ανόδου συνεχίστηκε με αύξηση 8,5%, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021. Ως εκ τούτου, έγιναν ανατιμήσεις σε όλη την γκάμα των αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. ενέργεια, πλην ηλεκτρισμού, και είδη διατροφής). Συγκεκριμένα, μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου, συνεχίστηκαν οι ανατιμήσεις σε είδη διατροφής, όπως σε: Ψωμί (1,3%), άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής (2,3%), Μοσχάρι (1,4%), Γιαούρτι (4,4%), Τυριά (2,8%), Ελαιόλαδο (3,2%), Φρούτα νωπά (3,4%), Λαχανικά κατεψυγμένα (4%), Χυμούς φρούτων (4,5%) και Αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (0,7%). Αντίθετα, μειώσεις τιμών υπήρξαν σε: Ζυμαρικά (7,2%) και Λαχανικά νωπά (4,4%). Στον τομέα της ενέργειας, αυξήθηκαν οι τιμές σε Ηλεκτρισμό (2,2%) και Καύσιμα αυτοκινήτου – βενζίνη (2%), ενώ μειώθηκαν σε Πετρέλαιο θέρμανσης (7,9%) και Πετρέλαιο κίνησης (2,9%). Νέες ανατιμήσεις καταγράφηκαν και σε Ενοίκια κατοικιών (1,1%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,2%), Αυτοκίνητα καινούρια (2,2%), Εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία (0,2%) και Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (1,3%).
 Αντώνης Τσακνάκης«Κανένας πελάτης δεν ρώτησε για το καλάθι του νοικοκυριού» Το καλάθι του νοικοκυριού δεν έχει αποτελέσει λύση για την πλειονότητα των μίνι μάρκετ στην Ελλάδα και τα περισσότερα δεν ασχολούνται καν με το συγκεκριμένο μέτρο, παρότι έχουν τη δυνατότητα αν το επιθυμούν. Όπως μας εξήγησε όμως και ο κ. Αντώνης Τσακνάκης, υπάλληλος του Hood Market επί της οδού Ερυθρού Σταυρού στο Χαλάνδρι, ούτε οι πελάτες στη μικρή λιανική το αναζητούν. «Κανένας πελάτης δε ρώτησε για το καλάθι του νοικοκυριού. Νομίζω ότι το έχουν συνδέσει μόνο με το σούπερ μάρκετ και δεν ψάχνουν σε εμάς κάτι τέτοιο. Οι τιμές άλλωστε δεν είναι ίδιες, και οι ανατιμήσεις επηρεάζουν περισσότερο τα μίνι μάρκετ. Σε φαγώσιμα, είδη υγιεινής, χαρτικά και σαμπουάν έχουμε μεγάλες αυξήσεις, τις οποίες παλεύουμε να διαχειριστούμε» ανέφερε στο περιοδικό «Mini Market & Μικρή Λιανική». |
