Μπισκότα και Αρτοσκευάσματα. Η αγορά των μπισκότων και των αρτοσκευασμάτων έχει επηρεαστεί αρκετά από τις ανατιμήσεις στην αγορά, αλλά συνεχίζει να αποτελεί μία δυναμική κατηγορία προϊόντων για τα ράφια της μικρής λιανικής, αφού νέα προϊόντα κερδίζουν και τις νέες γενιές καταναλωτών.
Της Ελένης Σαραντάκη
Ανατιμήσεις και νέα προϊόντα στην αγορά
Πριν από μία δεκαετία περίπου, η αγορά του καθημερινού ψωμιού από το φούρνο της γειτονιάς αποτελούσε «ιεροτελεστία» για τα ελληνικά νοικοκυριά. Πλέον, όμως, οι νεότεροι κυρίως καταναλωτές φαίνεται να προτιμούν τα τυποποιημένα αρτοσκευάσματα που μπορούν να προμηθευτούν από τα σούπερ και μίνι μάρκετ, πραγματοποιώντας ταυτόχρονα και τα υπόλοιπα ψώνια της εβδομάδας. Οι μετασχηματισμοί που έχουν παρατηρηθεί στη συγκεκριμένη αγορά είναι σημαντικοί, αφού οι βιομηχανίες μπισκότων και αρτοσκευασμάτων έδωσαν έμφαση στην καινοτομία, δίνοντας νέες προοπτικές ανάπτυξης στην κατηγορία. Σύμφωνα με το Future Market Insights, η αγορά του τυποποιημένου ψωμιού, το οποίο αποτελεί και το «βασιλιά» των αρτοσκευασμάτων, αναμένεται να αγγίξει τα 66,5 δις δολάρια παγκοσμίως μέχρι το 2032, τη στιγμή που οι εταιρείες και στη χώρα μας λανσάρουν συνεχώς νέους κωδικούς, με βελτιωμένη γεύση και ποιότητα και φυσικά θελκτική συσκευασία, που έρχεται να κάνει τη διαφορά. Ο covid-19 επέδρασε καταλυτικά και στον εν λόγω κλάδο, αφού μετέβαλε σε μεγάλο βαθμό τις αγοραστικές συνήθειες του καταναλωτικού κοινού. Όλο και περισσότεροι πελάτες στα μίνι μάρκετ αναζητούν πλέον πιο υγιεινές επιλογές, είτε αγοράζουν μπισκότα είτε φρυγανιές. Το παραδοσιακό χωριάτικο ψωμί πέρασε σταδιακά σε… δεύτερη μοίρα και τη θέση του στο καλάθι της νοικοκυράς πήραν τυποποιημένες επιλογές, ενισχυμένες με θρεπτικά συστατικά, που καλύπτουν τις ανάγκες όλης της οικογένειας.
Προϊόντα όπως οι πίτες για σουβλάκι και οι βάσεις για πίτσα έχουν τη δίκη τους δυναμική στην κατηγορία.
Ψηλά στις προτιμήσεις τα προϊόντα που αντέχουν
Σε αντίθεση με το ψωμί του φούρνου, τα τυποποιημένα αρτοσκευάσματα έχουν το μεγάλο πλεονέκτημα ότι αντέχουν περισσότερο και αποθηκεύονται εύκολα, αφού η συσκευασία τα προφυλάσσει ενισχύοντας το αίσθημα ασφάλειας του καταναλωτή. Αυτό το κατάλοιπο της πανδημίας εξακολουθεί να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην τελική επιλογή του πελάτη, ο οποίος επιθυμεί να αγοράζει προϊόντα που μπορεί να κρατήσει στο ντουλάπι ή ακόμα και στην κατάψυξη για καιρό. Τα κατεψυγμένα αρτοσκευάσματα, όπως είναι οι πίτες για σουβλάκι, τα ψωμάκια για σάντουιτς και οι έτοιμες βάσεις για πίτσα, αποτελούν κωδικούς που προτίμησε το καταναλωτικό κοινό εν μέσω υγειονομικής κρίσης, διότι αποτελούν εύκολες λύσεις, που διατηρούνται με ασφάλεια για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Ποιότητα σε μικρότερη συσκευασία
Προέκταση της παραπάνω τάσης αποτελεί και η έμφαση στη συσκευασία των αρτοσκευασμάτων και των μπισκότων. Οι σύγχρονοι καταναλωτές αναμένουν από τις βιομηχανίες τροφίμων «έξυπνες» συσκευασίες, που διατηρούν την ποιότητα του ψωμιού, της φρυγανιάς ή οποιουδήποτε άλλου προϊόντος αγοράζουν για την κάλυψη των αναγκών του νοικοκυριού, ενώ το άρωμα και η γεύση παραμένουν αναλλοίωτα. Παράλληλα, μία ακόμα αλλαγή που οφείλεται στους millennials είναι η προτίμηση για μικρότερες ποσότητες συσκευασμένου ψωμιού, που μπορούν να καταναλώσουν σε 1-2 μέρες χωρίς να κάνουν «εκπτώσεις» στην ποιότητα. Στα ράφια των ελληνικών καταστημάτων υπάρχουν ήδη αρκετές προτάσεις, πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά και με ποικιλία στα άλευρα, όμως σε μικρότερες συσκευασίες σε σχέση με το παρελθόν.
Ολικό “lifting” στα μπισκότα
Δεν είναι λίγοι οι καταναλωτές που έχουν ενσωματώσει στην καθημερινότητά τους εξειδικευμένες δίαιτες, υιοθετώντας χορτοφαγικές συνήθειες. Πλέον στα ελληνικά καταστήματα πώλησης τροφίμων υπάρχουν ράφια αφιερωμένα σε vegan προτάσεις, κάτι που γίνεται ιδιαιτέρως εμφανές στην κατηγορία των μπισκότων. Τα δημοφιλή γλυκά snack άλλαξαν σταδιακά, από προϊόντα με πολλή ζάχαρη και σοκολάτα, σε υγιεινές εκδοχές χωρίς αυγά, βούτυρο και ζάχαρη, με αισθητικά μειωμένη τη θερμιδική τους αξία. Η μεγάλη πρόκληση για τις βιομηχανίες ήταν να βελτιώσουν τη γεύση των vegan μπισκότων, κάτι που φαίνεται να το έχουν καταφέρει έως ένα βαθμό, κερδίζοντας έδαφος στις προτιμήσεις του κοινού.
Η αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες επηρέασε παράλληλα και τα αρτοσκευάσματα, αφού ειδικά το ψωμί και οι φρυγανιές απέκτησαν υγιεινό «προσανατολισμό», με την ενίσχυσή τους με πρωτεΐνες, πάσης φύσεως καρπούς και εναλλακτικά άλευρα, όπως αυτό του χαρουπιού. Οι βιολογικοί κωδικοί, τα προϊόντα ολικής άλεσης και εκείνα χωρίς γλουτένη παρουσιάζουν πλέον θεαματική αύξηση στη ζήτηση, όμως η αγορά των αρτοσκευασμάτων και των μπισκότων το τελευταίο διάστημα έχει έρθει αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, της ενεργειακής κρίσης και των σοβαρών προβλημάτων που έχουν προκύψει στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Οι millennials έχουν δείξει μια ξεκάθαρη προτίμηση στις μικρότερες ποσότητες συσκευασμένου ψωμιού, που μπορούν να καταναλωθούν σε 1-2 μέρες χωρίς να κάνουν «εκπτώσεις» στην ποιότητα.
Σημαντικές αυξήσεις στις τιμές των αρτοσκευασμάτων
Το κύμα ακρίβειας πλέον είναι ιδιαίτερα αισθητό και στην ελληνική αγορά, αφού, εκτός από τα καύσιμα, οι τιμές ακολουθούν ανοδική πορεία σε βασικά προϊόντα όπως το ψωμί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΚΑ (Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας), οι ανατιμήσεις σε βασικά αγαθά έφτασαν το 30%, ενώ από τον περασμένο Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο σημειώθηκαν νέες αυξήσεις κατά 20%. Ενδεικτικά, το ψωμί, από 1,60, σήμερα πωλείται περίπου στα 2,60 το κιλό. Ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλωστε έχει δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στις αρτοβιομηχανίες παγκοσμίως, αφού η χώρα είναι σημαντικός εξαγωγέας γεωργικών προϊόντων. Η ρωσική εισβολή διαταράσσει τις εξαγωγές και απειλεί την παραγωγή, με αποτέλεσμα και τα αρτοσκευάσματα να φτάνουν στο ράφι κατά πολύ ακριβότερα. Παρ’ όλα αυτά, πρόκειται για μια βασική κατηγορία προϊόντων, που οι καταναλωτές δύσκολα αφαιρούν από το καθημερινό τους τραπέζι, γι’ αυτό οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής εξακολουθούν να «ποντάρουν» στους συγκεκριμένους κωδικούς.
Σημαντική εξέλιξη η εξαγορά της Chipita από τη Mondeléz.
Πρόσφατα έγινε γνωστή και μία σημαντική εξέλιξη στην αγορά των μπισκότων, αλλά και γενικότερα των snack στην Ελλάδα, αφού η Mondeléz International ολοκλήρωσε την ενσωμάτωση της Chipita Global στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Πρόκειται για μια εξέλιξη που αναμένεται να φέρει ανακατατάξεις στην κατηγορία των μπισκότων και άλλων προϊόντων αρτοποιίας. Η εξαγορά, που ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2022, δίνει τη δυνατότητα στη Mondeléz International να προσφέρει ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο ψημένων snack στην Ευρώπη, καλύπτοντας την αυξανόμενη ζήτηση των καταναλωτών σε αυτόν τον τομέα.
Σημαντικές ευκαιρίες για τα μίνι μάρκετ
Συμπερασματικά, αρτοσκευάσματα με χαρούπι, ολικής άλεσης, πολύσπορα, από αλεύρι ζέας, καθώς και premium κωδικοί έρχονται να ανατρέψουν τα μέχρι τώρα δεδομένα, προσελκύοντας περισσότερους πελάτες στα σημεία λιανικής πώλησης τροφίμων. Στην κατηγορία των μπισκότων, όπου πρωταγωνιστεί η βρώμη, οι πωλήσεις παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις, με τις μπισκοτοποιίες να επιδίδονται σε ακόμα περισσότερα λανσαρίσματα προκειμένου να ξεχωρίσουν στον ανταγωνισμό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά η αγορά του ψωμιού αποτελεί μια ιδιαίτερα ελκυστική δραστηριότητα για τη βιομηχανία αλλά και για τον επαγγελματία, καθώς υπολογίζεται ότι συνολικά ξεπερνά το 1 δις ευρώ. Παρά τις ραγδαίες ανατιμήσεις και το γεγονός ότι ένα σημαντικό ποσοστό του τζίρου κινείται στους παραδοσιακούς φούρνους, είναι πολλοί οι καταναλωτές που προμηθεύονται αρτοσκευάσματα από τα σούπερ και τα μίνι μάρκετ. Πρόκειται για μια κατηγορία με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, που μπορεί να ενισχύσει και τον τζίρο στα καταστήματα τροφίμων. Τα αρτοσκευάσματα είναι ακόμη προσιτά στην τιμή και καλύπτουν τις ανάγκες όλης της οικογένειας. Ταυτόχρονα, τα γλυκά snack, όπως τα μπισκότα, αποτελούν παραδοσιακά μια κατηγορία ζωτικής σημασίας για τα καταστήματα της μικρής λιανικής. Εν μέσω πανδημίας, μάλιστα, υπήρξε αυξημένη ζήτηση, διότι η πολύμηνη παραμονή των Ελλήνων εντός της οικίας ευνόησε την κατανάλωση προϊόντων που ενισχύουν την ψυχολογία, ενώ το κίνημα των vegan δημιούργησε μια κατηγορία προϊόντων με έντονα στοιχεία καινοτομίας.