Έξτρα χρεώσεις στα μίνι μάρκετ. Το πρόβλημα με τα POS στα μίνι μάρκετ και τη μικρή λιανική δεν έχει ακόμη βρει ξεκάθαρη λύση, αλλά υπάρχουν πια συγκεκριμένες οδηγίες για την αντιμετώπιση των δυσκολιών που έχει προσθέσει στους επαγγελματίες της αγοράς τον τελευταίο καιρό.
Του Βάιου Τασούλα
Τα δεδομένα γύρω από το πρόβλημα στις κάρτες και τα τσιγάρα
Aποτελεί ίσως ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των τελευταίων χρόνων για τον «ταλαιπωρημένο» κλάδο των μίνι μάρκετ και της μικρής λιανικής. Η υποχρέωση του POS σε συνδυασμό με το «μαχαίρι» στα ποσοστά κέρδους σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων, όπως τα τσιγάρα, οι κάρτες κινητής τηλεφωνίας και οι εφημερίδες, έχουν φέρει στα… κάγκελα τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων, που έχουν αναγκαστεί να δουλεύουν ουσιαστικά για λογαριασμό τρίτων, με μηδενικά έσοδα για τον εαυτό τους. Οι λεγόμενες έξτρα προμήθειες (οι επιπλέον χρεώσεις δηλαδή) που έχουν επιβάλει σχεδόν αυθαίρετα πολλοί από αυτούς, φαίνεται να δίνουν μια κάποια λύση, με τα δεδομένα γύρω από αυτή όμως να μην είναι ξακάθαρα.
Στο πλαίσιο αυτό, το περιοδικό «Mini Market & Μικρή Λιανική» επιχειρεί να ξετυλίξει το… κουβάρι γύρω από το μεγαλύτερο ζήτημα των επαγγελματιών του κλάδου αυτή την εποχή..
Μηδενικό κέρδος για τα μίνι μάρκετ
Κατά τη διάρκεια της κρίσης στην Ελλάδα, τα «λουκέτα» στα καταστήματα της μικρής λιανικής ξεπέρασαν κάθε κλάδο, με χιλιάδες επαγγελματίες της αγοράς να αναγκάζονται να κλείσουν τα καταστήματά τους, λόγω του μηδενικού περιθωρίου κέρδους. Τα «χτυπήματα» στη μικρή λιανική ήταν απανωτά και προέρχονταν από κάθε κατηγορία. Η φορολογία στα ζαχαρώδη και τα τρόφιμα εκτινάχθηκε από το 13% στο 24%, η πώληση των εφημερίδων ελαττώθηκε κατά πολύ, η «συρρίκνωση» των τσιγαράδων έφερε έξτρα προβλήματα στη μείωση του ποσοστού κέρδους, ενώ ακόμη και στα παγωτά, ένα κατάστημα χρειάζεται δυσθεώρητους πια τζίρους, για να βγάλει κάποια χρήματα.
Συγκεκριμένα, στα τσιγάρα, για ένα πακέτο αξίας 4 ευρώ, ο επαγγελματίας βγάζει το πολύ 15 λεπτά, ενώ το κέρδος στις εφημερίδες πλησιάζει πια το 5% (ειδικά στην επαρχία με τα έξτρα μεταφορικά). Το ίδιο ισχύει όμως και στα παγωτά, όπου το περιθώριο κέρδους έχει πέσει από το 18% πριν από μερικά χρόνια, στο 4% με 5% σήμερα, το οποίο δεν αρκεί ούτε για το ρεύμα που καταναλώνει το ψυγείο. Έτσι, οι επαγγελματίες είναι αναγκασμένοι να ψάχνουν προσφορές από τις εταιρείες βάσει του τζίρου τους, για να διατηρήσουν τον συγκεκριμένο «κράχτη» στα μαγαζιά τους, με ένα ικανοποιητικό κέρδος.
Το πιο… εξευτελιστικό όμως από όλα, ήταν το θέμα με τις κάρτες κινητής τηλεφωνίας, όπου το περιθώριο κέρδους εκτιμάται σήμερα κοντά στο 1%. Για κάρτες αξίας 1.000 ευρώ, ο πωλητής τους βγάζει μετά βίας 10 ευρώ, χωρίς να υπολογίζουμε οποιοδήποτε άλλο έξοδο. Με την είσοδο του POS, μάλιστα, στα καταστήματα, άρχισε να πληρώνει και από την… τσέπη του. Κάπως έτσι ξεκίνησε και το ζήτημα με τις έξτρα προμήθειες, με τους μινιμαρκετάδες να αποφασίζουν ουσιαστικά από μόνοι τους την επιβολή έξτρα προμήθειας της τάξης των 50 λεπτών, για να έχουν κάποιο κέρδος από όλη αυτή τη διαδικασία.
Το POS κι η προμήθεια των τραπεζών
Έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια από την επιβολή της νέας νομοθεσίας που κατέστησε υποχρεωτική την εγκατάσταση συστημάτων POS σε χιλιάδες καταστήματα σε όλη τη χώρα, ώστε να μπορούν οι καταναλωτές να πληρώνουν με κάρτα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4446/2016.
Η όλη προσπάθεια είχε ως στόχο την αύξηση των ηλεκτρονικών πληρωμών, γεγονός που μπορούσε να περιορίσει και τη φοροδιαφυγή, για την οποία η Ελλάδα ελέγχεται από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Μέχρι κι αυτή τη στιγμή, χιλιάδες επιχειρήσεις που δηλώνουν 143 συγκεκριμένους ΚΑΔ στην Εφορία, είναι υποχρεωμένες να εξυπηρετούν τους πελάτες τους με POS, κινδυνεύοντας σε διαφορετική περίπτωση με «τσουχτερά» πρόστιμα. Συγκεκριμένα, Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργείων Οικονομικών και Οικονομίας στις αρχές Απριλίου του 2017, καθόρισε 85 κατηγορίες επαγγελμάτων κι επιχειρήσεων που υποχρεούνταν, εντός τριών μηνών, να εγκαταστήσουν POS και να αποδέχονται μέσα πληρωμής με κάρτα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4446/2016. Σε αυτές προστέθηκαν από τον Μάρτιο του 2018 χιλιάδες επιπλέον επιχειρήσεις από 58 νέους κλάδους, οι ΚΑΔ των οποίων συμπεριλήφθησαν στη σχετική απόφαση. Ουσιαστικά, πλέον, κάθε κατάστημα της μικρής λιανικής είναι υποχρεωμένο να έχει POS και να δέχεται πληρωμή με κάρτες για κάθε προϊόν που διαθέτει.
Αυτό όμως… έβγαλε δικαίως από τα ρούχα τους επαγγελματίες της αγοράς, αφού στην πραγματικότητα τους μετέτρεψε σε διακινητές προϊόντων χωρίς κέρδος. Κι αυτό γιατί η προμήθεια των τραπεζών υπολογίζεται σε πάνω από 2%, την ώρα που πολλά προϊόντα έχουν όμως είπαμε μικρότερο περιθώριο κέρδους για τους καταστηματάρχες. Στις κάρτες κινητής τηλεφωνίας, τα POS αναγκάζουν ουσιαστικά τα μίνι μάρκετ να πληρώνουν από την τσέπη τους, ενώ στα τσιγάρα που αποτελούν πάνω από το 50% του τζίρου σε πολλά μίνι μάρκετ, το κέρδος εκμηδενίστηκε. «Έχω δύο τερματικά POS και χτυπάω και τα τσιγάρα, γιατί δεν θέλω να χάσω τους πελάτες μου. Το δικό μας κέρδος ήταν έτσι κι αλλιώς ελάχιστο και με την προμήθεια των τραπεζών μηδενίζεται. Αν υπολογίσεις ότι πληρώσαμε και την εγκατάσταση και πληρώνουμε και τα ρολά του χαρτιού, στην πραγματικότητα, δεν δουλεύουμε, απλώς, εξυπηρετούμε πια τον κόσμο, χωρίς μεροκάματο. Τον προηγούμενο μήνα είχα έσοδα 520 ευρώ από κάρτες τηλεφωνίας κι από αυτά έμειναν σε εμένα 9,02 ευρώ, για τα έξοδά μου», ανέφερε χαρακτηριστικά στο περιοδικό ο κ. Παναγιώτης Δημητρούκας, ιδιοκτήτης καταστήματος ψιλικών.
