Ο κορωνοϊός συνέβαλε στη διαμόρφωση νέων δεδομένων στην αγορά, με τους καταναλωτές να στρέφονται πλέον σε άλλα κανάλια, αλλά και προϊόντα, για τα καθημερινά τους ψώνια. Το γεγονός επηρεάζει φυσικά τα μίνι μάρκετ όσο και γενικότερα τη μικρή λιανική, η οποία καλείται να προσαρμοστεί στις νέες συνήθειες των καταναλωτών.
Της Ελένης Σαραντάκη
Αλλάζουν οι συνήθειες του αγοραστικού κοινού
Η πανδημία του κορωνοϊού έφερε τα πάνω κάτω σε όλο τον κόσμο και μεταξύ των αλλαγών που συντελέστηκαν στην κοινωνία και την αγορά, περιλαμβάνονται και οι διαφορετικές προτεραιότητες που φαίνεται να βάζουν πια οι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο. Τα νέα δεδομένα αναμένεται να έχουν άμεσα μεγάλες επιπτώσεις και στα μίνι μάρκετ, αφού σύμφωνα με νέα έρευνα που διενεργήθηκε από τη SAS, το αγοραστικό κοινό σκοπεύει να αυξήσει και τις δαπάνες του όσο αυξάνεται ο εμβολιασμός.
Πιο συγκεκριμένα, το 19% των καταναλωτών ανέφερε ότι θα αυξήσει τις δαπάνες του το προσεχές διάστημα, αφού ο εμβολιασμός θα επαναφέρει την… κανονικότητα στην κοινωνία. Ωστόσο, ορισμένες επιχειρήσεις κινδυνεύουν να αφήσουν ανεκμετάλλευτη αυτή την ενισχυμένη δαπάνη. Σχεδόν οι μισοί (ποσοστό 47%) πελάτες είπαν ότι θα εγκατέλειπαν μια εταιρεία μόλις μετά από μια ή δύο κακές εμπειρίες μαζί της. Οι πελάτες στην Ελλάδα αποδεικνύονται λίγο πιο επιεικείς, με το αντίστοιχο ποσοστό να αγγίζει το 41%. Παράλληλα, οι χαμηλές τιμές και οι ειδικές προσφορές δεν αρκούν για τους σύγχρονους καταναλωτές: Ενώ ένα ποσοστό 23% των ερωτηθέντων εστιάζει στο «κυνήγι» των χαμηλότερων τιμών και καλύτερων εκπτώσεων, ένα 20% προτιμά κάποιον που προσφέρει απλούστερη και ευκολότερη online εμπειρία. Στο μεταξύ, το 16% άλλαξε εταιρεία για χάρη των γρηγορότερων ή πιο βολικών επιλογών παράδοσης και ένα 13% άλλαξε λόγω αρνητικής προηγούμενης εμπειρίας.
Όταν ζητήθηκε να κατατάξουν τα τρία κυριότερα στοιχεία στην εμπειρία πελάτη, η έρευνα έδειξε ότι:
- Λίγο πάνω από τους μισούς πελάτες (60%) βλέπουν τις χαμηλές τιμές και τις εκπτώσεις μέσα στις τρεις κορυφαίες προτεραιότητες.
- Το 55% θεωρεί την ευκολία και την άνεση βασικό παράγοντα.
- Το 46% ανέφερε ότι η καλή εξυπηρέτηση στη διάρκεια των Lockdown έπαιξε μεγάλο ρόλο στην εμπειρία πελάτη.
4 στους 10 Έλληνες ψώνισαν τουλάχιστον μια φορά είδη σούπερ μάρκετ online, ενώ 1 στους 3 σκέφτεται να υιοθετήσει αυτή τη συνήθεια και στο μέλλον.
Νέοι τύποι καταναλωτών μετά τον κορωνοϊό
Νέα έρευνα της ΕΥ, βέβαια, σημειώνει ότι η πανδημία επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις συνήθειες του Έλληνα καταναλωτή, αλλά και τα προϊόντα που επιλέγει να αγοράσει από τα σούπερ και τα μίνι μάρκετ. Όπως δείχνουν τα σχετικά στοιχεία, το αγοραστικό κοινό κατατάσσεται σε πέντε τύπους, που αναμένεται να κυριαρχήσουν στη μετά Covid εποχή.
Καθένας από αυτούς περιλαμβάνει ανθρώπους με διαφορετική στάση και τρόπο ζωής. Ο βασικός τύπος καταναλωτή (Affordability First – 32%) αφορά πελάτες που προσπαθούν να τα «βγάλουν πέρα», κάνοντας συνετή οικονομική διαχείριση. Ωστόσο, δύο τυπολογίες μικρότερης απήχησης αντιπροσωπεύουν, συνδυαστικά, ένα αντίστοιχο ποσοστό: εκείνους που είναι ευαισθητοποιημένοι προς έναν υπέρτατο σκοπό – συγκεκριμένα, τον πλανήτη και το περιβάλλον (Planet First – 18%) και το κοινωνικό σύνολο (Society First – 14%). Η εικόνα συμπληρώνεται με τους καταναλωτές που θέτουν ως κυρίαρχο στόχο τη διασφάλιση της υγείας των ιδίων και των οικογενειών τους (Safety First – 21%) και αυτούς που αναζητούν εμπειρίες για να ζουν τη ζωή στο έπακρο, να υιοθετούν το καινούργιο και να πειραματίζονται (Experience First – 16%). Παρά την οικονομική στενότητα, επομένως, ένας στους τρεις καταναλωτές, όταν αυτοπροσδιορίζει τον τύπο του, θέτει τον πλανήτη (18%) και την κοινωνία (14%) στο επίκεντρο.
Το 50% στρέφεται στα καταστήματα γειτονιάς
Μία από τις νέες καταναλωτικές συνήθειες πάντως είναι απόλυτα ευνοϊκή και για τα μίνι μάρκετ και τα μικρότερα καταστήματα λιανικής. Όπως αποδεικνύει νέα έρευνα της UPS, που μελετά τις αλλαγές που προκάλεσε η Covid-19 στο αγοραστικό κοινό, όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που προτιμούν πια τα καταστήματα γειτονιάς για τις αγορές τους.
Πιο συγκεκριμένα, παρά το γεγονός ότι οι μεγάλες αλυσίδες σε παγκόσμιο επίπεδο εκτόξευσαν τους τζίρους τους εξαιτίας των περιοριστικών μέτρων, το 50% των Ευρωπαίων καταναλωτών φαίνεται ότι θέλουν να στηρίξουν τις μικρές επιχειρήσεις, κάνοντας εκεί τις αγορές τους. Ως δεύτερος λόγος αναφέρεται η εξυπηρέτηση, καθώς το 38% των ερωτώμενων δήλωσε ότι οι επαγγελματίες προσφέρουν μια πιο εξατομικευμένη αγοραστική εμπειρία.
Σε όλες τις ηλικίες, η πρόθεση για υποστήριξη των μικρών ή τοπικών επιχειρήσεων αποτέλεσε βασικό κίνητρο για τις αγορές σε τοπικό επίπεδο. Όσον αφορά όμως άλλους παράγοντες, υπήρχαν διαφορές μεταξύ των επιμέρους ηλικιακών ομάδων. Έτσι, η γενιά Z (νέοι 16-25 ετών), σε σύγκριση με τους καταναλωτές 55 ετών και άνω, είναι πιο πρόθυμη να επιλέξει μικρές, ανεξάρτητες ή τοπικές επιχειρήσεις, λόγω της πιο φιλικής προς το περιβάλλον προσέγγισής τους (35%). Αντίθετα, οι καταναλωτές άνω των 55 ετών δίνουν περισσότερη έμφαση στην εξυπηρέτηση (47%). Το 69% των Ευρωπαίων καταναλωτών είπαν ότι αξιολογούν ως σημαντικό παράγοντα να έχει συνεργαστεί η επιχείρηση με την τοπική κοινωνία. Το 52% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι αν αισθάνονται πως μπορούν να εμπιστευτούν μια επιχείρηση από τα social media της, τότε είναι πιο πιθανό να την προτιμήσουν και για τις αγορές τους.
Οι Έλληνες θα πλήρωναν περισσότερο για προϊόντα που παράγονται στην Ελλάδα (34%), προϊόντα υψηλής ποιότητας (30%) και προϊόντα που υπόσχονται άνεση, πρακτικότητα και ευκολία (29%).
Ψώνια online κάνει το 40% των Ελλήνων
Η πλέον ανερχόμενη τάση πάντως μετά τον κορωνοϊό συνεχίζουν να είναι τα online ψώνια, με το 40% των Ελλήνων να έχει δοκιμάσει την εμπειρία της αγοράς ειδών σούπερ μάρκετ μέσω ίντερνετ. Μάλιστα, ένα επιπλέον 30% εξετάζει την πιθανότητα να τη δοκιμάσει στο μέλλον. Αυτό φανερώνει έρευνα που διεξήγαγε η Focus Bari σχετικά με τις συνήθειες αγοράς από τα καταστήματα πώλησης τροφίμων αλλά και κατανάλωσης συγκεκριμένων ειδών τροφίμων που διαμορφώθηκαν μέσα από τις συνθήκες της πανδημίας. Σύμφωνα με την έρευνα, οι κάτοικοι Αττικής και Θεσσαλονίκης έχουν μεγαλύτερη εμπειρία με τα online σούπερ μάρκετ, λόγω και των περισσότερων διαθέσιμων επιλογών.
Τα ευρήματα φανερώνουν ότι 4 στους 10 Έλληνες ψώνισαν online τουλάχιστον μια φορά είδη σούπερ μάρκετ, ενώ 1 στους 3 σκέφτεται να υιοθετήσει αυτή τη συνήθεια στο μέλλον. Παράλληλα, το 13% προτιμά τo online κανάλι ως το κύριο για τα ψώνια του σούπερ μάρκετ και το 9% δηλώνει ότι θα έχει την online εκδοχή ως κύριο κανάλι στο μέλλον. Επιπλέον, 9 στους 10 online supermarket shoppers έχουν ψωνίσει απευθείας από το e-shop της αλυσίδας που προτιμούν, ενώ 1 στους 3 έχει ψωνίσει τρόφιμα και άλλα είδη μέσω του app ενός food delivery service. Κατά την περίοδο της πανδημίας, περισσότεροι από 1 στους 3 Έλληνες καταναλωτές φαίνεται να έχουν αυξήσει την αγορά φρέσκων φρούτων, λαχανικών και προϊόντων καθαρισμού. Αντιθέτως, κατακόρυφη είναι η μείωση της κατανάλωσης προμαγειρεμένων γευμάτων και έτοιμου φαγητού, καθώς και του αλκοόλ.
Το κοινό που αγοράζει είδη σουπερμάρκετ online είναι κατά βάση millennials (25-34 ετών). Σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, το 40% απαντά ότι ψωνίζει είδη σούπερ μάρκετ μέσα από το ψηφιακό κανάλι. Ακόμη και οι millennials που δεν έχουν ακόμη κάνει αγορές online φαίνεται να είναι πλέον οι πιο θετικοί.
