«Μεγαλώνουν» οι μικρές ζυθοποιίες

Πάνω από 35 μικρές ζυθοποιίες στην Ελλάδα διεκδικούν τα δικά τους μερίδια στην εγχώρια αγορά, προσφέροντας πλήθος επιλογών και ετικετών, στα καταστήματα της μικρής λιανικής.

Του Στέλιου Ασλανίδη

Μια αγορά με συνολικό τζίρο κοντά στο μισό δισεκατομμύριο ευρώ, αφορά η εγχώρια κατανάλωση μπίρας στην Ελλάδα, ενώ το γεγονός ότι μόνο 3-4 εταιρείες κατέχουν ηγετικές θέσεις, έχει οδηγήσει στη δημιουργία πολλών μικρών ζυθοποιιών σε όλη τη χώρα.

Περισσότερες από 35 μικροζυθοποιίες από τη Θράκη, τη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία, την Εύβοια, την Πελοπόννησο, τα νησιά του Αιγαίου και του Ιονίου, αλλά και την Κρήτη, έχουν αρχίσει να λανσάρουν τις δικές τους ετικέτες στη μικρή λιανική, προσφέροντας πλήθος νέων επιλογών και διεκδικώντας τα δικά τους μερίδια από τον τζίρο του 0,4 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών, ο αριθμός των ζυθοποιιών στην Ελλάδα το 2016 ανερχόταν στις 43 και εξ αυτών, σχεδόν οι… 40 είναι μικρές επιχειρήσεις που εξυπηρετούν μόνο τη μικρή λιανική και κάποια τοπικά καταστήματα εστίασης. Κι αυτό γιατί η αγορά της μπίρας στην Ελλάδα, ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τους ηγετικούς «παίκτες» της αγοράς, τους εξής δύο: την Αθηναϊκή Ζυθοποιία και την Ολυμπιακή Ζυθοποιία.

Μεγάλοι και μεσαίοι «παίκτες» της αγοράς

Η χαμηλή κατανάλωση μπίρας στην Ελλάδα σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, είχε ως αποτέλεσμα για χρόνια και την περιορισμένη παραγωγή στη χώρα μας και κάπως έτσι, μέχρι πρόσφατα, μόνο 4-5 εταιρείες δραστηριοποιούνταν στον συγκεκριμένο κλάδο. Μετά και από κάποιες συγχωνεύσεις μάλιστα, δημιουργήθηκαν δύο απόλυτα κυρίαρχοι της αγοράς, με αμφότερους να βρίσκονται υπό των έλεγχο κορυφαίων πολυεθνικών ομίλων.

Πιο συγκεκριμένα, η Αθηναϊκή Ζυθοποιία, με ετικέτες όπως η Heineken, η Amstel και η Άλφα, ανήκει στον ολλανδικό κολοσσό της Heineken, ενώ η Ολυμπιακή Ζυθοποιία που συγχωνεύθηκε πριν μερικά χρόνια με τη Μύθος Ζυθοποιία διαθέτει ετικέτες όπως η Μύθος και η Φιξ, ανήκει στην Carlsberg της Δανίας. Οι δυο τους λοιπόν, καταλαμβάνουν ακόμη και σήμερα, ένα συνολικό μερίδιο ύψους πάνω από 80% της αγοράς, με την Αθηναϊκή Ζυθοποιία να έχει περίπου το 54% και την Ολυμπιακή Ζυθοποιία το 27% επί του εγχώριου τζίρου.

Οι νέοι παραγωγοί μπίρας έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν και προϊόντα που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από διάσημες ζυθοποιίες του εξωτερικού, όπως αποδεικνύεται και από μία σειρά από διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς.

Σε αυτές έχουν προστεθεί τα τελευταία χρόνια και δύο ελληνικές ζυθοποιίες που αναπτύσσονται διαρκώς, κερδίζοντας όλο και μεγαλύτερα μερίδια αγοράς. H Ζυθοποιία Μακεδονίας-Θράκης και η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης. Οι δύο εταιρείες έχουν καταφέρει να καθιερώσουν την παρουσία τους στην αγορά, με αναγνωρίσιμα brands όπως η Βεργίνα (ΖΜΘ) και η Pils Hellas (EZA), φτάνοντας έτσι και σε σημαντικά μερίδια της τάξης του 5%. Κάπως έτσι, καλύπτεται ίσως και πάνω από το 90% των πωλήσεων μπίρας στην Ελλάδα, με μόλις ένα 10% να απομένει για τους υπόλοιπους παραγωγούς της χώρας.

Μάχη για την «ελληνικότητα» της μπίρας

Η κρίση στην Ελλάδα και η αποχώρηση από την ελληνική αγορά, πολλών πολυεθνικών επιχειρήσεων, ήταν ένας από τους λόγους που αύξησε την ανεργία στη χώρα μας και «βύθισε» ακόμη περισσότερο τα οικονομικά της. Στο πλαίσιο αυτό, δημιουργήθηκε και μία νέα τάση, τόσο στην ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων βασισμένων στην ελληνική παραγωγή, όσο και μία «στροφή» των Ελλήνων προς την αγορά 100% ελληνικών προϊόντων, η οποία μεταφραζόταν ουσιαστικά και σε στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων και των Ελλήνων παραγωγών.

Όσον αφορά τον κλάδο της μπίρας, η κυριαρχία των δύο πολυεθνικών στην εγχώρια αγορά οδήγησε και σε μία διαφορετική πολιτική για την ανάδειξη της «ελληνικότητάς» τους. Αμφότερες προχώρησαν στο λανσάρισμα νέων ή και στο επαναλανσάρισμα παραδοσιακών, ελληνικών ετικετών, υποστηρίζοντας διαφημιστικά και το γεγονός ότι η παραγωγή γίνεται στην Ελλάδα, από ελληνικό κριθάρι.

Σήμερα, μπορεί κανείς να βρει μια μικρή ελληνική ζυθοποιία σε κάθε γωνιά της ελλάδας.

Από την πλευρά τους οι δύο μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις «αντεπιτέθηκαν», διαχωρίζοντας τα δικά τους προϊόντα ως τις πραγματικά ελληνικές μπίρες και καυτηριάζοντας το ολιγοπώλιο των μεγάλων και τις πρακτικές τους στον τομέα του ανταγωνισμού (η Αθηναϊκή Ζυθοποιία έχει κληθεί άλλωστε, να πληρώσει και σχετικά πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ). Η Ελληνική Ζυθοποιία Αταλάντης μάλιστα, «τρέχει» αυτό το διάστημα μια ολόκληρη καμπάνια με τίτλο «Διεκδικούμε για την Ελλάδα», ενημερώνοντας τους καταναλωτές για την κατάσταση στην αγορά και τη σημασία της στήριξης στις ελληνικές ζυθοποιίες.

Σύρετε για να διαβάσετε τη συνέχεια του άρθρου…

Νέες ετικέτες στα μίνι μάρκετ

Τη στιγμή δε που σε όλη την Ευρώπη, η λογική της μικρής ζυθοποιίας αποτελεί παγιωμένη κατάσταση στην αγορά, με εκατοντάδες παραγωγούς να λανσάρουν μπίρες με μικρή διανομή αλλά μεγάλες πωλήσεις, στην Ελλάδα μόλις τα τελευταία χρόνια έχουν αρχίσει να κάνουν την εμφάνισή τους κάποιες πρώτες προσπάθειες για ελληνική τοπική μπίρα. Η αύξηση όμως είναι ραγδαία και αφορά πλέον ολόκληρη τη χώρα. Αντίστοιχες πρωτοβουλίες θα βρει σήμερα κανείς από τη Θράκη μέχρι την Κρήτη και από τις Κυκλάδες μέχρι την Κέρκυρα.

Νέες ετικέτες, από ποιοτικές ελληνικές μπίρες έχουν αρχίσει να κατακλύζουν την αγορά, προσφέροντας πλήθος επιλογών και για τη μικρή λιανική. Μια απλή βόλτα σε μίνι μάρκετ, παντοπωλεία, καταστήματα βιολογικών προϊόντων και άλλα σημεία της μικρής λιανικής, ειδικά στην ελληνική επαρχία, αρκεί για να αντιληφτεί κανείς το πλήθος των προϊόντων μπίρας στην αγορά. Το πλήθος των ετικετών είναι πια τόσο μεγάλο, που μπορεί κανείς να επιλέξει τη δική του ζυθοποιία, ακόμα και για αποκλειστικές συνεργασίες σε συγκεκριμένες περιοχές.

Ανάπτυξη κατά 120% των μικροζυθοποιείων

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της αγοράς, την τελευταία πενταετία, ο αριθμός των μικρών ζυθοποιείων σε όλη τη χώρα έχει αυξηθεί περίπου κατά 120%. Ουσιαστικά είχαμε μία «εκτόξευση» από νέες επιχειρήσεις στον κλάδο της μπίρας, οι οποίες και έχουν αρχίσει να κερδίζουν χώρο σε όλο και περισσότερα μίνι μάρκετ, παντοπωλεία και άλλα σημεία της μικρής λιανικής.

Πολλές εξ αυτών μάλιστα, έχουν αναπτύξει παράλληλα και εξαγωγικό προσανατολισμό, αυξάνοντας και τις συνολικές εξαγωγές μπίρας από την Ελλάδα προς χώρες της Ευρώπης, αλλά και γενικότερα του εξωτερικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Ζυθοποιών, οι εξαγωγές μπίρας σε χώρες εντός και εκτός Ευρώπης παρουσίαζαν αύξηση 89%, φθάνοντας το 2015 τα 432.000 εκατόλιτρα.

Πανάκριβη η μπίρα στην Ελλάδα

Παρά τη μεγάλη αύξηση στους παραγωγούς, οι πωλήσεις της μπίρας στην Ελλάδα έχουν υποχωρήσει αρκετά τα τελευταία χρόνια, καθώς πέραν της κρίσης που μείωσε και την κατανάλωση, οι ζυθοποιίες έχουν βρεθεί αντιμέτωπες και με μεγάλες αυξήσεις στη φορολογία. Πιο συγκεκριμένα, από τον Ιούνιο του 2016 αυξήθηκε ο φόρος στην μπίρα από 2,6 σε 5 ευρώ ανά 100 λίτρα μπίρας, για τις μεγάλες ζυθοποιίες και από 1,3 σε 2,5 ευρώ ανά 100 λίτρα μπίρας, για τις μικρές ζυθοποιίες, οι οποίες και κατηγοριοποιούνται σε όσες παράγουν έως 200.000 εκατόλιτρα μπίρας τον χρόνο.

Με την εν λόγω φορολόγηση, έχει εκτιναχτεί, όπως είναι λογικό, και η τελική τιμή της μπίρας, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο ακόμα και για αύξηση της τάξης του 10 με 15% στις τιμές στη λιανική αγορά, εξαιτίας της αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στη μικροζυθοποιία. Γενικότερα, και σύμφωνα με την Ελληνική Ένωση Ζυθοποιίας, οι συνολικοί φόροι στον κλάδο εμφανίζονται αυξημένοι σε ποσοστό 90%, θέτοντας την τελική τιμής της μπίρας στη χώρα μας σε ευρωπαϊκά υψηλά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι φόροι στην ελληνική μπίρα αντιστοιχούν σε 62 ευρώ ανά 100 λίτρα, την ώρα που η αντίστοιχη αναλογία για την ισπανική μπίρα ανέρχεται σε 10 ευρώ ανά 100 λίτρα.

Ελληνικές μπίρες με διεθνείς διακρίσεις

Οι νέοι παραγωγοί μπίρας έχουν εστιάσει στη δημιουργία ποιοτικών προϊόντων, εκμεταλλευόμενοι τα περιθώρια της περιορισμένης διανομής, αλλά και προσπαθώντας να ξεχωρίσουν στην αγορά σε σχέση με τις μπίρες ευρείας κατανάλωσης. Κάπως έτσι έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν και προϊόντα που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από διάσημες ζυθοποιίες του εξωτερικού, όπως αποδεικνύεται και από μία σειρά από διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς.

Ενδεικτικά, μπορούμε να αναφέρουμε μπίρες όπως η Νήσος, που κέρδισε το ασημένιο μετάλλιο στον διαγωνισμό «European Beer Stars», στη Βαυαρία. Μετά από μία τυφλή γευσιγνωσία, από 105 ειδικούς της αγοράς, το κυκλαδίτικο brand κατάφερε να κερδίσει τη δεύτερη θέση στην ανταγωνιστική κατηγορία της PILSNER, κατακτώντας μία από τις μεγαλύτερες διακρίσεις για ελληνική μπίρα. Ως εκ τούτου δε, έχει καταφέρει να πωλείται και σε χώρες του εξωτερικού, όπως η Κύπρος, η Αγγλία, η Γερμανία και η Αυστραλία.

Μεγάλη διάκριση και για την μπίρα Septem, η οποία και ανέβηκε στο βάθρο των νικητών, στον διεθνή διαγωνισμό «The International Beer Challenge 2016». Πιο συγκεκριμένα, στην 20ή διοργάνωση του συγκεκριμένου διαγωνισμού που διεξήχθη στο Λονδίνο, η Septem κατέκτησε χρυσό μετάλλιο για την μπίρα 8η Μέρα (κατηγορία India Pale Αle) και δύο χάλκινα για τη Sunday’s Honey Golden Ale και την W Day Wheat IPA, η οποία κυκλοφορεί τα τελευταία χρόνια και στην ελληνική αγορά. Η διάκριση της Septem, ήρθε ανάμεσα σε ζυθοποιεία από 30 χώρες (Ευρώπη, Β. και Ν. Αμερική, Ωκεανία), με τη λίστα να περιλαμβάνει μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας μικροζυθοποιίας.

Το πρώτο ελληνικό «αστέρι» στα βραβεία «Great Taste», κατάφερε να αποσπάσει από την πλευρά της η μπίρα 56 Isles Pilsner. Πρόκειται για μία ολοκαίνουργια ετικέτα, μίας ακόμη νέας ελληνικής μικροζυθοποιίας, η οποία έχει ήδη ξεχωρίσει για την ποιότητά της. Συγκεκριμένα, την μπίρα 56 Isles Pilsner έχει λανσάρει στην αγορά εδώ και λίγο καιρό μία νέα ζυθοποιία από τις Κυκλάδες και δη από το νησί της Πάρου.

Η Μικροζυθοποιία Πάρου, προμηθεύει τα καταστήματα μικρής λιανικής και εστίασης του νησιού με τη νέα τοπική μπίρα, η ποιότητά της όμως είναι ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Κάτι που αποδείχτηκε στα πρόσφατα βραβεία «Great Taste», όπου και συμμετείχαν συνολικά 12.366 προϊόντα, από όλη την Ευρώπη. Επόμενοι στόχοι για την παριανή μπίρα, είναι η ενίσχυση του δικτύου στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό, όπου το 2018 αναμένεται να λανσαριστεί, σε χώρες όπως η Αγγλία και η Γαλλία, για να ακολουθήσουν η Κύπρος, η Ελβετία και η Σουηδία.

Σύρετε για να διαβάσετε τη συνέχεια του άρθρου…

Μικρές ζυθοποιίες σε κάθε γωνιά της Ελλάδας

Στη Γερμανία που αποτελεί μία από τις πρώτες χώρες τόσο σε κατανάλωση, όσο και σε παραγωγή μπίρας στην Ευρώπη, μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι όχι μόνο κάθε περιοχή, αλλά και κάθε πόλη της χώρας, έχει τη δική της μπίρα που πωλείται και προτείνεται σχεδόν σε κάθε τοπικό κατάστημα, είτε λιανικής πώλησης, είτε εστίασης ή ακόμα και στα ξενοδοχεία.

Κάτι αντίστοιχο μοιάζει ουτοπικό στην Ελλάδα, με το 80% της κατανάλωσης να αφορά 4-5 ετικέτες, αλλά τουλάχιστον πλέον αρχίζει να φαίνεται εφικτό. Κι αυτό γιατί μπορεί κανείς να βρει μια μικρή ελληνική ζυθοποιία, σχεδόν σε κάθε γωνιά της χώρας. Ενδεικτικά σας παρουσιάζουμε παρακάτω κάποιες εξ αυτών και τα προϊόντα τους, τα οποία μπορείτε να εντάξετε και στα δικά σας καταστήματα, προτείνοντας ελληνική μπίρα υψηλής ποιότητας στους πελάτες σας.

Πρότυπη Μικροζυθοποιία Θεσσαλονίκης

Πολλές καθημερινές ιστορίες «κρύβονται» πίσω από τις περισσότερες μικροζυθοποιίες της χώρας. Μία από αυτές οδήγησε το 2010 στη δημιουργία της Πρότυπης Μικροζυθοποιίας Θεσσαλονίκης. Τρεις φίλοι από την περιοχή της Θέρμης στη συμπρωτεύουσα, αποφάσισαν να βγάλουν μία οικιακή μπίρα με παρεΐστικη διάθεση, όπως φαίνεται και από την επωνυμία της ετικέτας τους. Η «Σκνίπα», αλλά και η πιο πρόσφατη «Σαλονικιά», είναι τα δικά τους προϊόντα, τα οποία και διανέμονται προς το παρόν τοπικά, στη Βόρειο Ελλάδα.

Ζυθοποιία Θεσσαλίας Στιλβή

Η Θεσσαλία αποτελεί έναν από τους βασικούς παραγωγούς αποσταγμάτων στην Ελλάδα, με το τσίπουρο κυρίως να έχει την τιμητική του. Τα τελευταία χρόνια, όμως, γίνονται αρκετές προσπάθειες και στον τομέα του ζύθου και μία από αυτές που έχουν ήδη ξεχωρίσει, είναι η Ζυθοποιία Θεσσαλίας Στιλβή. Έχοντας στο brand της το όνομα της κόρης του Πηνειού, σύμφωνα με τη μυθολογία, η Stilvi, προσφέρεται σε 3 κατηγορίες, τη Stilvi Lager, τη Stilvi Stout και τη Stilvi Weiss. Χάρη στην ποιότητά τους μάλιστα, η θεσσαλική εταιρεία κατάφερε να κερδίσει τη δεύτερη θέση στην κατηγορία καλύτερης πρωτοεμφανιζόμενης μπίρας ανάμεσα σε 28 υποψηφιότητες και την τρίτη θέση στην κατηγορία καλύτερη ελληνική μικροζυθοποιία ανάμεσα σε 23 υποψηφιότητες, στα τρίτα βραβεία «BeerBartender» του 2016.

Ζυθοποιία Χίου

Το 2012 ξεκίνησε η παραγωγή και η εμφιάλωση της Φρέσκιας Μπύρας Χίου, με ετικέτα Chios Beer, η οποία και αποτελεί μια καινοτόμα πρόταση στην αγορά. Κι αυτό γιατί εμφιαλώνεται πάντα αφιλτράριστη και απαστερίωτη για να διατηρεί όλη τη γεύση και τα χαρακτηριστικά της αναλλοίωτα. Η εν λόγω μπίρα βρέθηκε αρχικά στα περισσότερα σημεία εστίασης, αλλά και καφέ μπαρ του νησιού, με μεγάλη αποδοχή από την τοπική κοινωνία, γεγονός που οδήγησε σύντομα και στην «εξαγωγή» της και εκτός Χίου, σε επιλεγμένα σημεία στις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας. Επόμενος στόχος της εταιρείας είναι οι εξαγωγές στη γειτονική Τουρκία.

Μικροζυθοποιία Κεφαλονιάς και Ιθάκης

Μία Premium Lager «φτιαγμένη με μια γερή δόση κεφαλονίτικης κουρλαμάδας», δημιούργησαν πρόσφατα δύο φίλοι από την Κεφαλονιά, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ίδιοι στην ιστοσελίδα της εταιρείας. Η συγκεκριμένη μικροζυθοποιία, έχει τη βάση της στον Καραβόμυλο, και στόχος της είναι να καλύψει αρχικά τα σημεία πώλησης των δύο νησιών, με την μπίρα που φέρει την επωνυμία Kefalonian Beer. Από εκεί και πέρα, η ανάπτυξη σε όλη την Ελλάδα, αναμένεται να αποτελέσει το επόμενο βήμα της νέας αυτής εταιρείας.

Κρητική Ζυθοποιία Χάρμα

Με τη φιλοδοξία να προσφέρει στους ντόπιους και τους επισκέπτες της Κρήτης, μία φρέσκια μπίρα που έλειπε από την κρητική αγορά, δημιουργήθηκε το 2007 η Κρητική Ζυθοποιία ΑΕ, η οποία και αποτελεί και την πρώτη μικροζυθοποιία του Νομού Χανίων. Το ζυθοποιείο της βρίσκεται στο χωριό Ζουνάκι, του Δήμου Πλατανιά και από το 2015 έχει αρχίσει να αναπτύσσεται και εκτός νησιού. Με την ετικέτα «Χάρμα» να περιλαμβάνει πια μία σειρά από διαφορετικούς τύπους μπίρας, η κρητική μικροζυθοποιία έχει πλέον τη δυνατότητα να καλύψει τη ζήτηση και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, με τα προϊόντα της να διατίθενται ήδη σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Κορινθιακή Ζυθοποιία

Η Κορινθιακή Ζυθοποιία ΑΕ είναι η πρώτη εταιρεία παραγωγής και εμπορίας μπίρας στον Νομό Κορίνθου και ιδρύθηκε το 2014. Η έδρα βρίσκεται στα Κρητικά Αρχαίας Κορίνθου και ξεκίνησε παράγοντας αρχικά μπίρες απαστερίωτες και αφιλτράριστες. Σήμερα έχει καταφέρει να εδραιώσει το brand της, Canal Dive, στην ευρύτερη περιοχή της Κορίνθου, προσφέροντάς το σε δύο κατηγορίες, Pilsner και Brown Ale.

Μικροζυθοποιία Βάρης

Μία νέα μικροζυθοποιία, με πρωτότυπη διανομή, υφίσταται πλέον και στην περιοχή της Αττικής. Πρόκειται για τη Μικροζυθοποιία Βάρης, η οποία και παρασκευάζει μπίρες, με την παραδοσιακή μέθοδο ζυθοποίησης, slow brewing. Η τεχνική της μεθόδου αυτής έγκειται στο γεγονός πως, σε αντίθεση με την επιταχυνόμενη βιομηχανική και τη μικροβιομηχανική μαζική παραγωγή, ακολουθεί μια αργή γλευκοποίηση στο ζυθοβραστήριο (η παραγωγή ζυθογλεύκους για τις εν λόγω μπίρες διαρκεί έως και 12 ώρες) για μια απαλή ωρίμανση και μεταζύμωση. Υπό την ετικέτα «Μπύρα Στεργίου», που φέρει το όνομα του δημιουργού, η γκάμα των συγκεκριμένων ζύθων, περιλαμβάνει τις μπίρες Gold, Σταρένια και Riviera Pils.

Σύρετε για να διαβάσετε τη συνέχεια του άρθρου…