Νέα εποχή για τα μίνι μάρκετ. Από το 2022 αναμένεται να ξεκινήσει η αναδιαμόρφωση του κλάδου των μίνι μάρκετ σε παγκόσμιο επίπεδο, με νέα δεδομένα να αλλάζουν τα πάντα στη λειτουργία, τον χώρο και τις πωλήσεις των καταστημάτων της μικρής λιανικής.
Του Βάιου Τασούλα
Οι αλλαγές που «έρχονται» στον κλάδο
O κλάδος της μικρής λιανικής στην Ελλάδα έχει συρρικνωθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία χρόνια και ειδικά μετά την οικονομική κρίση, στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας. Πολλά μίνι μάρκετ έβαλαν «λουκέτο» και πλήθος επαγγελματιών έχασε χρήματα και τη δουλειά του, ενώ την ίδια ώρα τα περίπτερα έχουν αρχίσει να εξαφανίζονται γενικότερα, σε όλη τη χώρα. Ακόμη κι έτσι όμως, ο τζίρος του παραμένει τεράστιος και σήμερα υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 19,5 δισεκατομμύρια ευρώ, με πάνω από 200.000 εργαζομένους να απασχολούνται σε αυτόν τον τομέα. Συμπεριλαμβανομένων και των σούπερ μάρκετ, μάλιστα, αντιπροσωπεύει το 60% του λιανεμπορίου στην Ελλάδα και συνεισφέρει 4% στο ΑΕΠ, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού, δε, ο κλάδος του λιανεμπορίου εμφάνισε απόλυτα θετικές ροές και οι πωλήσεις του σε παγκόσμιο επίπεδο ανήλθαν στα 25 τρισεκατομμύρια δολάρια, ενισχυμένες και από τις online αγορές, που «άγγιξαν» στην ίδια περίοδο τα 3,5 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Νέα δεδομένα σε παγκόσμιο επίπεδο από το 2022
Η ανοδική πορεία που ακολουθεί ο κλάδος, σε παγκόσμιο επίπεδο, έχει φέρει ακόμη μεγαλύτερες επενδύσεις σε αυτόν, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο ανταγωνισμός και να δημιουργούνται νέα δεδομένα για τα καταστήματα. Όπως προκύπτει από τις προβλέψεις των ειδικών, από το 2022 κιόλας θα αρχίσουν να καθιερώνονται κάποιες νέες πρακτικές στη μικρή λιανική, ενώ θα κάνουν τα πρώτα τους «βήματα» και οι τάσεις που θα «κυριαρχήσουν» τα επόμενα χρόνια, διαμορφώνοντας μία νέα, τελείως διαφορετική εικόνα σε ολόκληρο τον κλάδο, τόσο στο εξωτερικό, όσο εν συνεχεία και στην Ελλάδα.
Εξατομικευμένη εξυπηρέτηση πελατών
Με τα μίνι μάρκετ να οδηγούνται όλο και περισσότερο προς το διαδίκτυο, οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής θα καλούνται να διαχειριστούν μια αυξανόμενη ανάγκη να χρησιμοποιούν τα δεδομένα που συλλέγουν μέσω των ψηφιακών καναλιών τους. Στόχος είναι να βελτιώσουν τη δυνατότητά τους να ικανοποιούν πελάτες που έχουν συνηθίσει σε εξατομικευμένες εμπειρίες αγορών. Αυτή η τάση είναι πιθανόν να ενταθεί το 2022, καθώς τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα καθώς και οι ελλείψεις σε διάφορα προϊόντα, αναμένεται να αναδείξει τη δυναμική των παντοπωλείων να προσφέρουν κατάλληλες εναλλακτικές, όταν τα προϊόντα που θέλουν οι πελάτες του δεν είναι διαθέσιμα. Τα μίνι μάρκετ έχουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της προσωπικής επαφής με τον πελάτη και έτσι μπορούν να τον βοηθήσουν στις αγορές του, βελτιώνοντας την αγοραστική εμπειρία, η οποία και θα παίξει καθοριστικό ρόλο στο προσεχές διάστημα. Την ίδια στιγμή, οι ηλεκτρονικές καταγραφές των αγορών επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες των μίνι μάρκετ να συγκεντρώνουν τα data από τις πωλήσεις τους και να διαβλέπουν τις ανάγκες του κάθε πελάτη τους ξεχωριστά, αλλά και ως σύνολο, για να προσαρμόζουν αντίστοιχα και τα ράφια τους, με προϊόντα που έχουν πιο εύκολη… δίοδο προς το καλάθι του καταναλωτή που εισέρχεται στο κατάστημά τους.
Τα μίνι μάρκετ έχουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της προσωπικής επαφής με τον πελάτη και έτσι μπορούν να βελτιστοποιήσουν την εξυπηρέτησή του.
Αυτοματοποίηση και καταστήματα από το μέλλον στο σήμερα
Τα Amazon Go έκαναν την αρχή και πλέον η αυτοματοποίηση στα μίνι μάρκετ και τα παντοπωλεία έχει αρχίσει να γίνεται πιο συχνό φαινόμενο με νέες αντίστοιχες τεχνολογίες να κάνουν την εμφάνισή τους. Στη νέα μορφή καταστημάτων του αμερικανικού κολοσσού, οι πελάτες μπορούν να σκανάρουν έναν κωδικό QR στα έξυπνα τηλέφωνά τους μπαίνοντας στο κατάστημα, στη συνέχεια να κάνουν τις αγορές τους και να βγουν απευθείας από το κατάστημα. Κάθε προϊόν που παίρνει ο καταναλωτής από τα ράφια χρεώνεται αυτομάτως στον λογαριασμό του μέσω της εφαρμογής στο τηλέφωνό του. Το κατάστημα λειτουργεί με αισθητήρες, κάμερες και αλγόριθμους «deep learning», της τεχνολογίας που έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει σε μία συσκευή να «αποκτά» γνώσεις.
Στο ίδιο μοτίβο, η λύση AIFI έχει αναπτύξει μία νέα τεχνολογία, η οποία αφενός επιτρέπει μίνι μάρκετ χωρίς την ανάγκη κανενός υπαλλήλου, αφετέρου ούτε καν barcode, αφού οι κάμερες μέσα στο κατάστημα «διαβάζουν» τα προϊόντα που βάζουν στο καλάθι τους οι πελάτες και τους χρεώνουν στη συνέχεια, στην έξοδό τους από το κατάστημα, αφού πρώτα έχουν συνδεθεί στη σχετική εφαρμογή. Κι αν όλο αυτό σας ακούγεται πολύ… μακρινό, η εταιρεία έκανε ήδη σχετική παρουσίαση και στην Ελλάδα, με τον υπεύθυνο Άλεξ Σοφοκλέους να υποστηρίζει ότι το κόστος δεν ξεπερνάει τα 30.000 ευρώ, συν κάποια πάγια για να «τρέχει» το σύστημα.
Οι μεγαλύτερες αλυσίδες στον κόσμο επενδύουν σε χώρους αποθήκης και σε dark stores, ειδικά για την εκτέλεση παραγγελιών στο διαδίκτυο και τις διανομές με delivery.
Απαραίτητη η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών
Την ώρα που οι περισσότεροι επαγγελματίες της μικρής λιανικής στην Ελλάδα προσπαθούν ακόμη να ενσωματώσουν στη δραστηριότητά τους, τις online πωλήσεις και το delivery, η ανάγκη για ακόμη περισσότερες νέες τεχνολογίες βρίσκεται στην… πόρτα τους. Σύμφωνα με τη Mobile Technology που εξειδικεύεται στον ψηφιακό μετασχηματισμό της λιανικής, είναι ήδη διαθέσιμες και στη χώρα μας τεχνολογίες όπως η Captana της SES-Imagotag, που παρέχουν συνεχή ενημέρωση για το περιεχόμενο των ραφιών του καταστήματος, με εικόνες που λαμβάνει από μίνι ασύρματες κάμερες, οι οποίες τοποθετούνται στα ράφια και αποτυπώνουν την πληρότητά τους ανά πάσα στιγμή. Επιπρόσθετα, στις περιπτώσεις εξάντλησης (stock out) κωδικών, αποστέλλονται ειδοποιήσεις που επιτρέπουν στο προσωπικό του καταστήματος να εντοπίζει άμεσα τυχόν ελλείψεις ή εσφαλμένες μετακινήσεις προϊόντων.
Τα καταστήματα λιανικής μπορούν, επίσης, να ορίσουν αυτοματοποιημένες παραγγελίες προς τους προμηθευτές τους ή ακόμα και να τους δώσουν απευθείας πρόσβαση, ώστε να ενημερώνονται άμεσα π.χ. για την πτωτική τάση πώλησης των προϊόντων τους ή την ανάγκη ανατροφοδότησής τους κ.ο.κ. Παράλληλα και μέσω της ανάλυσης δεδομένων που παρέχει, συμβάλλει στη βελτιστοποίηση κρίσιμων καθημερινών διαδικασιών, όπως είναι η αναπλήρωση ραφιών, η διαχείριση αποθεμάτων και ο ανεφοδιασμός του καταστήματος. Μεταξύ άλλων, η πλατφόρμα της επιτρέπει τη δυναμική ανανέωση τιμών στις ετικέτες ενός ή πολλών υποκαταστημάτων ταυτόχρονα, τον εύκολο εντοπισμό ετικετών εντός του καταστήματος μέσω geolocation, καθώς και την προβολή περισσότερων πληροφοριών στους πελάτες που πλησιάζουν την ετικέτα ενός προϊόντος με το κινητό τους.
