«Μαχαίρι» σε ζάχαρη και αλάτι
Η πλειοψηφία των καταναλωτών (και ειδικά οι μεγαλύτερες ηλικίες) αναμένεται να αφιερώνουν όλο και περισσότερο χρόνο για τον σχεδιασμό-προγραμματισμό της διατροφής τους, ως αποτέλεσμα της αύξησης του επιπέδου εκπαίδευσης και του μέσου όρου προσδόκιμου ζωής. Το κοινό θα θέλει να ζει πιο υγιές, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι μία από τις τροφές η οποία ενοχοποιείται όλο και περισσότερο στα μάτια του καταναλωτικού κοινού ως ανθυγιεινή είναι η ζάχαρη. Η στροφή προς εναλλακτικές πηγές όπως είναι η ζαχαρίνη και η στέβια φαίνεται ότι κερδίζει έδαφος, με το 26% του κοινού να επιλέγει και να χρησιμοποιεί αυτές τις εναλλακτικές. Παράλληλα, ένα 37% του κοινού δηλώνει ότι, γενικότερα, αποφεύγει την κατανάλωση γλυκών και ζάχαρης. Ακόμα πιο έντονη είναι η τάση για τη μείωση του αλατιού, την οποία επιθυμεί το 48% του κοινού.
Τα Social Media επηρεάζουν τις αγορές
Τα Social Media όλο και πιο έντονα θα διαμορφώνουν τις επιλογές του καταναλωτικού κοινού με τις αγορές τροφίμων, τη μαγειρική και την κατανάλωση να συνδέονται με το Internet όλο και περισσότερο. Το 53% του κοινού (Σχήμα 4) μαγειρεύει σήμερα, έχοντας ανοιχτό το κινητό δίπλα για να βλέπει συνταγές, ενώ το 26% έχει ρωτήσει ενεργά συμβουλές μέσω των Social Media. Πλέον το φαγητό δεν αρκεί να είναι νόστιμο, πρέπει να είναι και όμορφο για το 75% του κοινού, κάτι που αποδίδεται στα Social Media και την αυξημένη χρήση βίντεο και φωτογραφίας για τη μαγειρική, σε ποσοστά 27% και 33% αντίστοιχα. Οι influencers θα αποκτήσουν πιο ενεργούς ρόλους και θα επηρεάζουν περισσότερο τις εξελίξεις. Οι ταχύτητες διάδοσης πληροφοριών και υιοθέτησης τάσεων γίνονται όλο και πιο γρήγορες, δημιουργώντας την ανάγκη για τις επιχειρήσεις να ακολουθούν σε αυτούς του ρυθμούς, αλλά κυρίως να έχουν παρουσία στα συγκεκριμένα Μέσα.
«Πράσινες» επιλογές κάνει το 67% των καταναλωτών
Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τον τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο απαιτητικοί και κριτικοί σε σχέση με τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Τα ποσοστά είναι συγκρίσιμα σε Ελλάδα και εξωτερικό, σε σχέση με την πρόθεση αγοράς από επιχειρήσεις που λειτουργούν με ηθικό και με φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο. Συγκεκριμένα, η πρόθεση αγοράς με κριτήριο την ειλικρίνεια και τη διαφάνεια των επιχειρήσεων σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας τους καταγράφεται σε ποσοστό 77% στην Ελλάδα, ενώ το 67% δηλώνει ότι είναι σημαντικό για τους ίδιους τα προϊόντα που καταναλώνουν να παράγονται με φιλικές πρακτικές προς το περιβάλλον. Παρ’ όλα αυτά, όμως, είναι αξιοσημείωτο ότι μόνο μία μειοψηφική αλλά σημαντική μερίδα του κοινού, περί το 32%, είναι διατεθειμένη να πληρώσει υψηλότερη τιμή για προϊόντα που έχουν παραχθεί με προδιαγραφές και διαδικασίες πιο φιλικές προς το περιβάλλον. Σε αυτό το στοιχείο αποτυπώνεται και οικονομική πίεση του καταναλωτικού κοινού. Στο άμεσο μέλλον θα διαμορφωθεί μία ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στις επιθυμίες του καταναλωτή και στις δυνατότητες προσφοράς από τις επιχειρήσεις. Οι οργανισμοί που θα καταφέρουν να λειτουργήσουν κοντά σε αυτή τη λεπτή γραμμή θα είναι και αυτές που θα αναδειχθούν την επόμενη δεκαετία.
Σε ανοδική «τροχιά» και τα φρέσκα τρόφιμα
Τα φρέσκα τρόφιμα είναι, επίσης, μία από τις κατηγορίες τροφίμων που έχει αρχίσει να αυξάνει τις πωλήσεις της από το ξεκίνημα της πανδημίας του κορωνοϊού και οι εκτιμήσεις τα θέλουν στις πρώτες θέσεις και στο προσεχές διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι έχουν μεγάλη ζήτηση και στις online αγορές, η αξία των οποίων «εκτινάχθηκε» κατά τη διάρκεια του 2021. Σύμφωνα με τα στοιχεία πρώτου τριμήνου της Convert Group, σημειώθηκε αύξηση 60% στην αξία των πωλήσεων σε σχέση με πέρυσι, με τον μέσο καταναλωτή να αγοράζει 36,4 προϊόντα σε κάθε παραγγελία του και το ένα τρίτο από αυτά τα προϊόντα ανήκει στην κατηγορία των φρέσκων τροφίμων. Σε αξία, δε, τα φρέσκα τρόφιμα γνώρισαν επίσης μία από τις μεγαλύτερες ανόδους της αγοράς, καθώς τα χρήματα που δαπάνησαν οι καταναλωτές, ανήλθαν κατά 58%. Ενδεικτικό της τάσης είναι και ότι το νέο κατάστημα Μασούτης στο Κολωνάκι διαθέτει ειδικό τμήμα με φρεσκα προϊόντα, τόσο μαναβικής, όσο και κρεατοσκευασμάτων καθημερινής τροφοδοσίας.
Οι νέες τάσεις στα ποτά
Εκτός από τα τρόφιμα, σημαντικές αλλαγές αναμένονται και στην κατηγορία των ποτών. Πρόκειται για προϊόντα που ενισχύθηκαν κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού στα καταστήματα της μικρής λιανικής, με σημαντική αύξηση των πωλήσεών τους. Ο κλάδος αντιμετώπισε μεγάλα προβλήματα σε γενικότερο πλαίσιο, εξαιτίας των κλειστών κέντρων διασκέδασης, αλλά και των ξενοδοχείων για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, αλλά τα μίνι μάρκετ και τα περίπτερα αποτέλεσαν διέξοδο τόσο για τους παραγωγούς, όσο και για τους καταναλωτές. Ως εκ τούτου, πρόκειται πια για μία κατηγορία με μεγάλο ενδιαφέρον και στη μικρή λιανική, όπου τα στοιχεία έδειξαν ότι τα αλκοολούχα ποτά, όπως το ρούμι, το κρασί και οι μπίρες, παρουσίασαν τη μεγαλύτερη άνοδο κατά τη διάρκεια του 2021. Για το 2022, δε, οι εκτιμήσεις θέλουν την τεκίλα, τη βιοτεχνική μπίρα και τα ποτά με κάνναβη, να κάνουν αισθητή την παρουσία τους στο καλάθι των καταναλωτών. Σχετική έρευνα του Associated Press σημειώνει ότι την τρέχουσα χρονιά, η τεκίλα θα αποτελέσει τη «βασίλισσα» της κατηγορίας, ενώ η αυξημένη ζήτηση για τοπικά προϊόντα φέρνει στο «προσκήνιο» τους κωδικούς των μικρότερων ζυθοποιίων. Μπίρα χωρίς αλκοόλ και ποτά με κάνναβη παρουσιάζουν αυξημένη δυναμική, καθώς απευθύνονται σε ένα πιο εξειδικευμένο κοινό που αναζητά εναλλακτικές επιλογές. Ένα από τα κορυφαία προϊόντα, όμως, που αναμένεται να καθιερωθούν στην αγορά τα επόμενα χρόνια είναι τα Hard Seltzer. Πρόκειται τα αλκοολούχα ποτά, με λίγες θερμίδες και ανθρακούχο νερό, συχνά αρωματισμένα με διαφορετικές γεύσεις. Αντίστοιχα προϊόντα υπάρχουν ήδη διαθέσιμα και στο «κανάλι» της μικρής λιανικής στην Ελλάδα και αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω στο προσεχές μέλλον.
