Οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν πλέον νέα δεδομένα σε ό,τι αφορά τις εκπτώσεις και τις προωθητικές ενέργειες στα σούπερ μάρκετ, καθώς έχει τεθεί σε ισχύ ένας νέος Κώδικας Δεοντολογίας, συνοδευόμενος από αυστηρότερους ελέγχους με στόχο την εξάλειψη των παραπλανητικών πρακτικών. Ήδη στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων έχουν εμφανιστεί νέες ενδείξεις στις ετικέτες, οι οποίες παρουσιάζουν με σαφήνεια την τιμή του προϊόντος πριν και μετά την έκπτωση, έτσι ώστε να διευκολύνεται ο καταναλωτής στην κατανόηση των προσφορών.
Όπως ανέφερε ο Απόστολος Πεταλάς, γενικός διευθυντής της Ένωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος, ο νέος Κώδικας εφαρμόζεται πλήρως, εκτός από ορισμένες προσφορές σε προϊόντα ταχείας κατανάλωσης που είχαν συμφωνηθεί νωρίτερα και θα παραμείνουν έως την εξάντλησή τους, με τελική προθεσμία την 31η Μαΐου. Εξαιρούνται τα αντηλιακά και τα αντικουνουπικά προϊόντα, για τα οποία η παράταση ισχύει μέχρι το τέλος Αυγούστου. Το υπουργείο Ανάπτυξης παρακολουθεί στενά τις νέες προσφορές και διενεργεί ελέγχους για την ορθή εφαρμογή του Κώδικα.
Ο κ. Πεταλάς διευκρίνισε ότι ο Κώδικας επικεντρώνεται στο πώς επικοινωνούνται οι τιμές και όχι στον καθορισμό τους. Σύμφωνα με αυτόν, κάθε έκπτωση ή προσφορά πρέπει να συγκρίνεται με τη χαμηλότερη τιμή στην οποία διατέθηκε το προϊόν τις τελευταίες 30 ημέρες σε εκείνο το κατάστημα. Επίσης, οι προσφορές του τύπου «1+1 δώρο» ή «2+1» δεν μπορούν να ισχύουν συνεχώς, καθώς αυτό αλλοιώνει την πραγματική τιμή του προϊόντος. Έχει προβλεφθεί ότι τέτοιες ενέργειες δεν μπορούν να διαρκούν πάνω από το 1/3 του έτους.
Η εφαρμογή αυτών των κανόνων στοχεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας, ώστε οι καταναλωτές να γνωρίζουν με ακρίβεια σε ποια τιμή βασίζεται μια έκπτωση. Σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης και τον υπουργό Τάκη Θεοδωρικάκο, οι έλεγχοι θα είναι αυστηροί και θα συνοδεύονται από σημαντικά πρόστιμα, χωρίς περιθώρια για παραπλανητικές πρακτικές. Η ΔΙΜΕΑ έχει ενισχυθεί με επιπλέον προσωπικό και έχουν αυξηθεί τα ανώτατα όρια των προστίμων, ενώ υπάρχει και δυνατότητα δημόσιας γνωστοποίησης των παραβάσεων σε σοβαρές περιπτώσεις.
Ο κ. Πεταλάς υπογράμμισε ότι τα πρόστιμα κυμαίνονται από 5.000 έως 1.500.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση υποτροπής φτάνουν τα 3.000.000 ευρώ. Ζήτησε επίσης να λαμβάνεται υπόψη η πρόθεση της επιχείρησης: αν υπάρχει προσπάθεια συμμόρφωσης, να επιτρέπεται η διόρθωση ενός λάθους. Αν όμως υπάρχει αδιαφορία για τους κανόνες, τότε να εφαρμόζονται αυστηρές κυρώσεις.
Σύμφωνα με τον Κώδικα, για να θεωρείται μια μείωση τιμής έγκυρη, θα πρέπει να βασίζεται στην πραγματικά χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 30 ημερών και όχι σε ξεπερασμένες ή τεχνητά διογκωμένες τιμές. Οι έμποροι δεν μπορούν να επικαλούνται προτεινόμενες ή καταλόγου τιμές για να φαίνεται μεγαλύτερη η έκπτωση. Αντίθετα, πρέπει να χρησιμοποιούν την τιμή που ίσχυε πρόσφατα στην αγορά.
Ο νέος Κώδικας εξαιρεί τα ευπαθή προϊόντα, δηλαδή όσα λήγουν σε λιγότερο από 30 ημέρες, όμως για παραβάσεις που σχετίζονται με τις εκπτώσεις και τα αγαθά αυτά, ισχύουν γενικές ρυθμίσεις κατά των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Ο οδηγός του Κώδικα δίνει παραδείγματα καλών πρακτικών και υποδεικνύει τι είναι θεμιτό και τι πρέπει να αποφεύγεται, ώστε να προστατεύεται ο καταναλωτής και να διασφαλίζεται ο υγιής ανταγωνισμός στην αγορά.
