Ο «χάρτης» στη μικρή λιανική. To τρίτο συνέδριο Convenience Retailing Conference της Boussias Communications και του Σελφ σέρβις, με χορηγό επικοινωνίας το «Mini Market & Μικρή Λιανική», ανέδειξε την κατάσταση στον κλάδο των μίνι μάρκετ της Ελλάδας, «χαρτογραφώντας» και το μέλλον για τη μικρή λιανική στη χώρα μας.
Του Βάιου Τασούλα
Τι δείχνουν τα στοιχεία για τα μίνι μάρκετ στην Ελλάδα
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε για μία ακόμη χρονιά το Convenience Retailing Conference, το οποίο εστίασε στη μικρή λιανική τροφίμων στην Ελλάδα, με τα μίνι μάρκετ να βρίσκονται στο επίκεντρο. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου παρουσιάστηκαν σημαντικές έρευνες για τον κλάδο και στοιχεία που δείχνουν πώς είναι πλέον η κατάσταση στη χώρα μας, αλλά και τι φαίνεται να διαμορφώνει τον «χάρτη» για την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα. Οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής βλέπουν τη δυναμική του καταστήματός τους να παραμένει υψηλά, την ώρα όμως που νέες προκλήσεις τοποθετούνται μπροστά του για την πορεία της επιχείρησής του. Είτε υπό την ομπρέλα μιας ενιαίας ταυτότητας-brand, που συχνά έχει και online παρουσία, είτε απλώς υπό έναν και μόνο ιδιοκτήτη, το μίνι μάρκετ φαίνεται να αξιοποιεί την ενισχυμένη στον καιρό της πανδημίας απαίτηση για ταχύτητα και ευκολία στην πραγματοποίηση αγορών, αλλά και συνολικά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (όπως είναι η αμεσότητα στην επικοινωνία με τον πελάτη και η ευελιξία του ωραρίου λειτουργίας), για να βγει ξανά στην… επιφάνεια. Προβλήματα όπως η αδυναμία πρόσβασης σε χρηματοδοτικά προγράμματα –κρατικά και τραπεζικά–, ο ανταγωνισμός σε επίπεδο τιμών και οργάνωσης λειτουργίας από τα μεγάλα δίκτυα λιανικής τροφίμων, αλλά και το κύμα ανατιμήσεων και η μείωση του διαθέσιμου καταναλωτικού εισοδήματος, αντισταθμίζουν όμως την αισιοδοξία και απαιτούν περαιτέρω ενέργειες για την αντιμετώπισή τους.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο χρόνος και η άνεση/ευκολία για τα ψώνια θεωρούνται ο τρίτος πιο καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή καταστήματος από τους Έλληνες.
Η ευκολία φέρνει πελάτες στα μίνι μάρκετ
Σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε στο συνέδριο ο υπεύθυνος ερευνών του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), κ. Λευτέρης Κιοσές, οι καταναλωτές θεωρούν την ευκολία πολύ σημαντικό παράγοντα για τις αγορές τους. Μάλιστα πολλοί από αυτούς εμφανίζονται έτοιμοι ακόμη και να αλλάξουν το κατάστημα όπου ψωνίζουν, για αυτόν ακριβώς τον λόγο. Τα σχετικά στοιχεία δείχνουν ότι ο χρόνος και η άνεση/ευκολία για τα ψώνια θεωρούνται ο τρίτος πιο καθοριστικός παράγοντας (11%) για την επιλογή του σημείου πώλησης από τους Έλληνες καταναλωτές. Στην πρώτη θέση (34%) βρίσκονται τα χρήματα που δαπανούν και ακολουθεί η ποιότητα των προϊόντων (24%). Βασικό κριτήριο είναι πλέον και η υγιεινή και ασφάλεια (11%), λόγω κορωνοϊού, ενώ ελάχιστοι είναι αυτοί που κοιτάνε τις μάρκες των προϊόντων (3%) ή την προέλευσή τους (4%) κατά την επιλογή του καταστήματος για τις αγορές τους.
Ένα σταθερό ποσοστό –άνω του 20% των καταναλωτών, μάλιστα– δεν διστάζει να αλλάξει το κατάστημα από το οποίο κάνει τα ψώνια του σπιτιού, για να ικανοποιήσει περισσότερο τις ανάγκες του, αν θεωρεί ότι υστερεί σε κάτι από τα παραπάνω. Η άνεση και η ευκολία καταγράφονται ως ο Νο2 λόγος για μια τέτοια αλλαγή, με βάση τα στοιχεία του ΙΕΛΚΑ.
Νέος ανταγωνιστής το online σούπερ μάρκετ
Η έρευνα κατέγραψε επίσης και τις τάσεις για το μέλλον. Τα στοιχεία για την περίοδο μετά τα Lockdown και το τέλος της πανδημίας του κορωνοϊού δείχνουν ότι οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να ψάχνουν την ευκολία στην εξυπηρέτηση, την αποφυγή του συνωστισμού, αλλά και τις online αγορές. Tο 58% των συμμετεχόντων στην έρευνα δήλωσε ότι και μετά την πανδημία θα επιδιώκει να επισκεφθεί το σούπερ μάρκετ σε ημέρες και ώρες χωρίς κίνηση, ενώ το 47% θα αποφεύγει ουρές και σημεία συνωστισμού εντός του καταστήματος. Το γεγονός ευνοεί φυσικά τα μίνι μάρκετ, αφού αυτοί ήταν οι βασικοί λόγοι που πολλοί καταναλωτές στράφηκαν εκεί για τα ψώνια τους, κατά το πρώτο ξέσπασμα του κορωνοϊού και κατά τη διάρκεια της καραντίνας. Απόλυτα κερδισμένες στην περίοδο αυτή ήταν και οι online αγορές, με το ηλεκτρονικό σούπερ μάρκετ να διπλασιάζει σχεδόν τις πωλήσεις του από το 2019 στο 2021. Βασικά του πλεονεκτήματα είναι ότι γλιτώνει τους αγοραστές από τη μεταφορά (59%), δίνει μεγαλύτερη ασφάλεια για τον κορωνοϊό (51%) και προσφέρει ευκολία και ταχύτητα στα ψώνια (28-30%). Ως εκ τούτου δε, αναμένεται να διατηρήσει τους πελάτες του και στην περίοδο μετά την πανδημία, αποτελώντας έναν νέο… ανταγωνιστή για τη μικρή λιανική.
Στο –4,42% η εκτίμηση για τον τζίρο σε μίνι μάρκετ και περίπτερα
Πτώση του τζίρου τους εκτιμούν για το 2021 οι ιδιοκτήτες των μίνι μάρκετ και των περιπτέρων, σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε στο συνέδριο Convenience Retailing ο κ. Γιώργος Παπαγεωργακόπουλος, Founding Partner, Business Planner και Market Research Analyst της Netrino. Με βάση τα σχετικά στοιχεία, η εκτίμηση των επαγγελματιών για τον τζίρο του 2021 δείχνει μικρή πτώση, της τάξης του 4,42%, την ώρα που έναν χρόνο νωρίτερα, και σε σχέση με το 2019, η αντίστοιχη πρόβλεψη έφθανε το 28,7%. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα εμφανίζεται στα περίπτερα, ενώ τα συνοικιακά καταστήματα είναι μεταξύ των κερδισμένων της περιόδου.
Από τα 9.904 περίπτερα που λειτουργούσαν το 2010, το 2020 είχαν μείνει ανοιχτά μόλις τα 4.985, καταγράφοντας μείωση της τάξης του 50,3%.
Τα μέτρα που ζητούν οι ιδιοκτήτες
Από την έρευνα της Netrino προέκυψαν και τα καταλληλότερα μέτρα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας του κορωνοϊού, όσον αφορά τα καταστήματα της μικρής λιανικής. Οι επαγγελματίες του κλάδου λοιπόν ανέδειξαν ως νούμερο ένα ζήτημα την ενίσχυση της ρευστότητας, μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής και άλλων άμεσων ενισχύσεων (38%). Από εκεί και πέρα όμως επεσήμαναν και μέτρα όπως είναι η τόνωση της κατανάλωσης (επιδόματα, αύξηση κατώτατου μισθού), η καθυστέρηση απόδοσης βεβαιωμένων οφειλών (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία), η αναπτυξιακή πολιτική, αλλά και η δανειακή υποστήριξη (εγγυήσεις νέων δανείων κεφαλαίων κίνησης). Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι μεγάλος ήταν ο αριθμός των ιδιοκτητών καταστημάτων της μικρής λιανικής που υποστήριξε ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος ακόμη και κλεισίματος του καταστήματός του, αν συνεχιστεί η κατάσταση με την πανδημία του κορωνοϊού. Στη σχετική ερώτηση, το 35% τόνισε ότι είναι πολύ πιθανό, ενώ το 19% ήταν ακόμη πιο απαισιόδοξο, σημειώνοντας τα ανεπαρκή μέτρα, τις καθυστερήσεις πληρωμών και την άρνηση σε νέο δανεισμό, ως τους βασικούς λόγους. Αντίθετα, βέβαια, ένα 18% έκανε λόγο για επαρκή μέτρα και σταθερό τζίρο, ενώ το 23% υποστήριξε ότι είναι ελάχιστα πιθανό να κλείσει το κατάστημά του.
