Ένας μικρός αλλά σημαντικός αριθμός μέτρων ενίσχυσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, μέρος των οποίων ήδη τέθηκε σε ισχύ από 1η 1ου 2019, περιλαμβάνεται στους σχεδιασμούς των συναρμόδιων Υπουργείων για την υλοποίηση της αναπτυξιακής στρατηγικής της κυβέρνησης, στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποχής της ελληνικής οικονομίας.
Τoυ Στέφανου Παπαπολυμέρου
Nέο θεσμικό πλαίσιο, που εγκρίθηκε από τη Βουλή στις 29 Μαρτίου, επεκτείνει την προστασία της 1ης κατοικίας και στα επιχειρηματικά δάνεια που τη χρησιμοποιούν ως υποθήκη, με συνεισφορά του Δημοσίου, μέσω επιδότησης του 30% της μηνιαίας δόσης. Αν και με παρέμβαση των δανειστών το όριο της ληξιπρόθεσμης οφειλής περιορίστηκε στις 100.000 ευρώ, δεν παύει να είναι μια σημαντική ανάσα για τη μικρομεσαία, κυρίως, επιχειρηματικότητα, δηλαδή για επιχειρήσεις, όπως τα μίνι μάρκετ, τα περίπτερα και τα καταστήματα ψιλικών.
Αναλυτικά, ενεργοποιήθηκε από τις 30 Απριλίου 2019 το νέο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της 1ης κατοικίας, που εισήχθη με τον νόμο 4605/2019, και πλέον με αίτηση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), www.keyd.gov.gr, θα μπορούν κι οι επιχειρηματίες να ρυθμίζουν τις οφειλές τους, διασώζοντας τα σπίτια τους, εφόσον πληρούν αθροιστικά τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.
Οι αιτήσεις υποβάλλονται έως την 31η Δεκεμβρίου 2019 και ως «κύρια κατοικία» νοείται αυτή που προκύπτει από την τελευταία υποβληθείσα φορολογική δήλωση του δανειολήπτη.
Οι όροι αποπληρωμής
Με την υποβολή της, η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις εμπλεκόμενες τράπεζες, οι οποίες εντός ενός μηνός υποχρεούνται να παράσχουν πρόταση ρύθμισης, με τους ακόλουθους όρους:
- διαγραφή οφειλής, εφόσον το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου ξεπερνά το 120% της εμπορικής αξίας της 1ης κατοικίας
- αποπληρωμή σε 25 έτη, ώστε να προκύπτουν χαμηλές μηνιαίες δόσεις. Εάν ο οφειλέτης υπερβαίνει το 80ο έτος της ηλικίας του, τότε είτε μειώνονται αντίστοιχα τα έτη ρύθμισης ή μπορεί να συμβληθεί κάποιος άλλος ως εγγυητής του δανείου
- χαμηλό τοκισμό, με επιτόκιο 2%, προσαυξημένο με το Euribor τριμήνου.
Πέραν των παραπάνω όρων, το κράτος επιδοτεί την πληρωμή των μηνιαίων δόσεων του δανείου. Για τα επιχειρηματικά δάνεια, η επιδότηση, ανεξαρτήτως εισοδηματικών κριτηρίων, ανέρχεται στο 30% (ΦΕΚ B 1167 – 8/4/2019).
Άρση αναγκαστικών μέτρων
Αμέσως μετά την υποβολή της αίτησης και τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων, παρέχεται προστασία της 1ης κατοικίας από πλειστηριασμό, έναντι όλων των πιστωτών.
Αν ο πλειστηριασμός είχε ήδη επιβληθεί πριν από την αίτηση, τότε αναστέλλεται, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Με την επίτευξη συμφωνίας, αίρονται τα αναγκαστικά μέτρα (εφόσον είχαν γίνει πριν από την αίτηση) κι ακυρώνεται ο πλειστηριασμός που είχε ήδη ξεκινήσει, ενώ ταυτόχρονα απαγορεύεται η διενέργεια πλειστηριασμού στην 1η κατοικία από κάθε πιστωτή, τόσο από ιδιώτη όσο κι από το Δημόσιο (ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ), εφόσον ο πολίτης τηρεί τη ρύθμισή του.
Εξωδικαστική διαδικασία
Επισημαίνεται ότι με το νέο πλαίσιο, δεν απαιτείται η προσφυγή στο δικαστήριο, αφού με την επιτυχή ολοκλήρωση της διαδικασίας, μέσω της πλατφόρμας, υπογράφεται η σχετική σύμβαση. Δηλαδή, αποτελεί μια πλήρως εξωδικαστική διαδικασία. Εφόσον ο πολίτης απειλείται κι από άλλους πιστωτές, τότε μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο, για τη ρύθμιση των οφειλών του. Επιπλέον, εάν δεν επέλθει, μέσω της πλατφόρμας, μια βιώσιμη συμφωνία με τις τράπεζες, τότε ο πολίτης μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο, για τη ρύθμιση των οφειλών του.
Ποιοι μπορούν να υπαχθούν
Στην προστασία της 1ης κατοικίας μπορούν να υπαχθούν όλα τα φυσικά πρόσωπα, με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα (εμπορική ιδιότητα), εφόσον πληρούν αθροιστικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1. Το σύνολο του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και λογιστικοποιημένοι τόκοι, καθώς κι έξοδα εκτέλεσης (αν υπάρχουν) κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης, δεν πρέπει να υπερβαίνει ανά πιστωτή (είτε τράπεζα ή εκκαθαριστή τράπεζας ή εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων/fund/servicer ή Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων) το ποσό των:
Α. 100.000 ευρώ, αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια,
Β. 130.000 ευρώ, σε κάθε άλλη περίπτωση (δηλαδή, δεν περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια).
2. Υπάρχει δάνειο με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης σε ακίνητο που χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, το οποίο έχει οφειλές που βρίσκονταν σε καθυστέρηση τουλάχιστον 3 μηνών κατά την 31/12/2018.
3. Η αντικειμενική αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας (δηλαδή η φορολογητέα αξία για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων – ΕΝ.Φ.Ι.Α.), κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, δεν πρέπει να υπερβαίνει το ποσό των:
Α. 175.000 ευρώ, αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια,
Β. 250.000 ευρώ, σε κάθε άλλη περίπτωση (δηλαδή, δεν περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια).
4. Το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του αιτούντος φυσικού προσώπου, κατά το τελευταίο έτος, για το οποίο υπάρχει δυνατότητα υποβολής φορολογικής δήλωσης, δεν υπερβαίνει το ποσό των:
Α. 12.500 ευρώ, εφόσον στην κατοικία διαμένει μόνο 1 άτομο,
Β. 21.000 ευρώ, εφόσον στην κατοικία διαμένουν 2 άτομα,
Γ. 26.000 ευρώ, εφόσον στην κατοικία διαμένουν 3 άτομα (δηλαδή, με 1 προστατευόμενο μέλος, είτε τέκνο ή άλλο συγγενή),
Δ. 31.000 ευρώ, εφόσον στην κατοικία διαμένουν 4 άτομα (δηλαδή, με 2 προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλους συγγενείς),
Ε. 36.000 ευρώ, εφόσον στην κατοικία διαμένουν 5 άτομα (δηλαδή, με 3 προστατευόμενα μέλη, είτε τέκνα ή άλλους συγγενείς).
5. Αν το σύνολο των οφειλών δανείων με υποθήκη στην 1η κατοικία υπερβαίνει τα 20.000 ευρώ, τότε η λοιπή ακίνητη περιουσία του αιτούντος, του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών, πέραν της κύριας κατοικίας του αιτούντος, καθώς και τα μεταφορικά μέσα του αιτούντος και του συζύγου του πρέπει να έχουν συνολική αντικειμενική αξία που να μην ξεπερνά τα 80.000 ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
6. Οι καταθέσεις, τα χρηματοπιστωτικά προϊόντα και τα πολύτιμα μέταλλα, σε νομίσματα ή ράβδους, του αιτούντος και του συζύγου του και των εξαρτώμενων μελών έχουν συνολική αξία που δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης.
