Ρύθμιση οφειλών. Η αναδρομική βελτίωση των όρων της ρύθμισης οφειλών μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού διευθέτησης οφειλών και η αύξηση της περιμέτρου των οφειλετών που μπορούν να αξιοποιήσουν το νέο θεσμό είναι στους στόχους αλλαγών που περιλαμβάνονται σε τροπολογία του Υπουργείου Οικονομικών, που ψηφίστηκε πρόσφατα από τη βουλή.
Τoυ Στέφανου Παπαπολυμέρου
Με βελτιώσεις ο εξωδικαστικός στη διάθεση των ΜμΕ
Στις νομοθετικές ρυθμίσεις της εν λόγω τροπολογίας περιλαμβάνονται 11 βασικές αλλαγές που αφορούν περιορισμούς που έθετε το αρχικό νομοθετικό πλαίσιο και είχαν δημιουργήσει προβλήματα σε έναν μεγάλο αριθμό οφειλετών, όπως οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίοι ήθελαν μεν αλλά δεν μπορούσαν να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους σε Δημόσιο (εφορία, Ταμεία, ΟΤΑ), τράπεζες, ακόμα και προμηθευτές. Με τις νέες διατάξεις, ο οφειλέτης αποκτά νέα όπλα που πριν δεν είχε. Αλλάζουν όμως και πολλά που αφορούν τις υποχρεώσεις τις οποίες θα έχει ο ίδιος ο οφειλέτης. Συγκεκριμένα:
- 1ον. Υποχρεωτικότητα στην αιτιολόγηση της απόρριψης πρότασης ρύθμισης. Τόσο οι πιστωτές όσο και οι οφειλέτες υποχρεούνται να αναρτούν στην πλατφόρμα τους λόγους της απόρριψης της πρότασης που παράγει αυτόματα ο αλγόριθμος.
Με τον τρόπο αυτό, θα γίνεται συνειδητή διαχείριση των αιτήσεων, ενώ η τυχόν άρνηση των χρηματοδοτικών φορέων σε πρόταση ρύθμισης θα τεκμηριώνεται από πλήρως αιτιολογημένες συνθήκες που αφορούν τον εκάστοτε οφειλέτη. - 2ον. Δυνατότητα ένταξης μοναδικών οφειλών. Καταργείται ο περιορισμός του ποσοστού 90% ανά πιστωτή, δίνοντας τη δυνατότητα και σε οφειλέτες με μία και μόνη οφειλή άνω των 10.000 ευρώ προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, όπως είναι τα νοικοκυριά με ένα στεγαστικό δάνειο, να ρυθμίσουν την οφειλή τους και να διασώσουν την περιουσία τους.
- 3ον. Δυνατότητα διατήρησης των ενήμερων ή ήδη ρυθμισμένων οφειλών στην πρόταση ρύθμισης που προτείνεται, εφόσον το επιθυμεί ο οφειλέτης, υπό προϋποθέσεις.
- 4ον. Δυνατότητα ένταξης και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό, αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα (νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα), προκειμένου να ρυθμίσουν τις οφειλές τους.
- 5ον. Δυνατότητα ρύθμισης των οφειλών υπέρ τρίτων (όπως είναι οι οφειλές σε δήμους κ.λπ.), που εισπράττονται από τη φορολογική διοίκηση.
- 6ον. Συναίνεση των μικροπιστωτών στην πρόταση ρύθμισης, όταν δεν έχουν καμία εξασφάλιση, υπό προϋποθέσεις.
- 7ον. Τροποποίηση διαδικασίας διαμεσολάβησης με τους χρηματοδοτικούς φορείς προς όφελος του οφειλέτη.
- 8ον. Διαγραφή σε ποσοστό 100% των τόκων της ρύθμισης που αντιστοιχούν στις μελλοντικές δόσεις για το Δημόσιο, σε περίπτωση προεξόφλησης αυτών. (Σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης της ρύθμισης, με καταβολή από τον οφειλέτη, ή συμψηφισμό, ή από απόδοση κατασχέσεων, ή από παρακράτηση, χορηγείται έκπτωση στο σύνολο των ανεξόφλητων τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και, σύμφωνα με το υπολογιστικό εργαλείο του άρθρου 71, αντιστοιχούν στις δόσεις της ρύθμισης που προεξοφλούνται.)
- 9ον. Μείωση του επιτοκίου ρύθμισης οφειλών και μετατροπή του από κυμαινόμενο σε σταθερό, με Κοινή Υπουργική Απόφαση, της οποίας η υπογραφή έχει δρομολογηθεί, κατ’ εξουσιοδότηση του νόμου. Πλέον, το νέο επιτόκιο της ρύθμισης των οφειλών προς το Δημόσιο διαμορφώνεται σε 3% σταθερό, από Euribor συν 5 ποσοστιαίες μονάδες που ήταν μέχρι σήμερα. Μάλιστα, τόσο η κατάργηση της ποινής προεξόφλησης όσο και η μείωση του επιτοκίου καταλαμβάνουν για το μέλλον και τις ήδη επιτευχθείσες ρυθμίσεις μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού.
- 10ον. Δυνατότητα λήψης, μέσω της πλατφόρμας, βεβαίωσης οφειλών προς τους χρηματοδοτικούς φορείς και το Δημόσιο για κάθε νόμιμη χρήση. (Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του παρόντος, κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δύναται να αιτηθεί τη χορήγηση της βεβαίωσης για τις χρηματικές οφειλές του προς χρηματοδοτικούς φορείς, το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, για κάθε νόμιμη χρήση. Η βεβαίωση εκδίδεται από την ηλεκτρονική πλατφόρμα. Με την αίτηση παρέχεται από τον αιτούντα άδεια για την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν.δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 17 του ν. 4987/2022).
- 11ον. Διευκρίνιση, με ξεκάθαρο πλέον τρόπο, τι θεωρείται οριστική υποβολή αιτήματος στον εξωδικαστικό μηχανισμό, που αποτελεί και την απαραίτητη προϋπόθεση για προστασία του οφειλέτη.
Μέσα από τις ανωτέρω βελτιώσεις, το Υπουργείο Οικονομικών αναμένει:
• πραγματοποίηση μεγαλύτερου όγκου βιώσιμων ρυθμίσεων με ευνοϊκούς όρους και μακροπρόθεσμο ορίζοντα,
• αύξηση της εγκρισιμότητας από την πλευρά των πιστωτών στις προτάσεις ρύθμισης οφειλών που παράγει ο αλγόριθμος,
• μεγαλύτερη θωράκιση των περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών από τα αναγκαστικά μέτρα εκτέλεσης,
• μεγαλύτερη ευελιξία από την πλευρά των οφειλετών να ρυθμίζουν τις οφειλές τους, διατηρώντας ταυτόχρονα και υφιστάμενες ευνοϊκές ρυθμίσεις για μέρος των οφειλών τους που είχαν συνάψει κατά το παρελθόν, και
• μεγαλύτερη διαφάνεια σε όλα τα στάδια ρύθμισης των οφειλών.
Οι διαδικασίες ρύθμισης οφειλών
1. Δημιουργία αίτησης στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (http://www.keyd.gov.gr/ ή http://ofeiles.gov.gr).
2. Άρση του απορρήτου του/της συζύγου, εξαρτώμενων μελών, συνοφειλετών και εγγυητών (εάν υπάρχουν) και άντληση προσωπικών και οικονομικών στοιχείων.
3. Επιβεβαίωση κριτηρίων επιλεξιμότητας και διενέργεια ελέγχων και διασταυρώσεων, με σκοπό τον αποκλεισμό στρατηγικών κακοπληρωτών.
4. Παραγωγή, από την πλατφόρμα, μιας αυτοματοποιημένης πρότασης ρύθμισης οφειλών, βάσει αλγορίθμου με συγκεκριμένους οικονομικούς κανόνες / παραμέτρους (π.χ. αξία ρευστοποίησης, ικανότητα αποπληρωμής).
5. Διενέργεια ψηφοφορίας επί της πρότασης ρύθμισης οφειλών από τους πιστωτές. Εάν η πλειονότητα των πιστωτών συμφωνήσει, τότε η πρόταση αποστέλλεται στον οφειλέτη.
6. Αξιολόγηση προτεινόμενης συμφωνίας από τον οφειλέτη.
7. Υπογραφή συμφωνίας αναδιάρθρωσης οφειλών μεταξύ οφειλέτη και πιστωτών.