αυγά Ιδιαίτερα ανθεκτικός στις κρίσεις της αγοράς αποδείχτηκε ο κλάδος των αυγών, καθώς το νέο διατροφικό μοντέλο που διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έδωσε ώθηση στις πωλήσεις του, αλλά και στα υποπροϊόντα του αυγού, με τα ροφήματα πρωτεΐνης να αποτελούν το νέο trend της αγοράς. Παράλληλα, οι εταιρείες ενισχύουν την παρουσία τους στα σούπερ και μίνι μάρκετ, αυξάνοντας το περιθώριο κέρδους και για τον επαγγελματία της μικρής λιανικής.
Της Ελένης Σαραντάκη
Για πολλά χρόνια, το αυγό θεωρούταν μια «ένοχη» τροφή, καθώς ήταν συνδεδεμένο με τα ποσοστά υψηλής χοληστερίνης, με αποτέλεσμα να έχει αποκλειστεί από τη διατροφή μιας μερίδας καταναλωτών. Νεότερες, όμως. έρευνες που ήρθαν στο «φως» διαμόρφωσαν σταδιακά μια διαφορετική εικόνα για την επίδραση του αυγού στον ανθρώπινο οργανισμό, οδηγώντας τελικά στην «απενοχοποίησή» του. Παράλληλα, η στροφή μιας σημαντικής κατηγορίας καταναλωτών προς τη σωματική άσκηση και την υγιεινή διατροφή έδωσε νέα «πνοή» στον κλάδο, καθώς το αυγό αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των επιλογών των αθλητών, είτε πρόκειται για τη συμβατική του μορφή είτε για προϊόντα που αποτελούν παράγωγά του (π.χ ασπράδια). Παράλληλα, οι εγχώριες βιομηχανίες, τα τελευταία χρόνια, φαίνεται να επενδύουν στην καινοτομία και να λανσάρουν στην ελληνική αγορά προϊόντα εναλλακτικά, που κερδίζουν έδαφος στις προτιμήσεις και ταυτίζονται με τη σωματική ευεξία.
Η «απενοχοποίηση» έφερε αύξηση πωλήσεων
Συγκεκριμένα, σε πρόσφατη έρευνα επιστημόνων, με επικεφαλής τον καθηγητή Λιμίνγκ Λι της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Πεκίνου, που έκαναν σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «Heart», αναλύθηκαν στοιχεία για περίπου 416.000 άτομα ηλικίας 30 έως 79 ετών, τα οποία δεν είχαν καρδιοπάθεια στην αρχή της έρευνας. Διαπιστώθηκε ότι όσοι έτρωγαν καθημερινά κατά μέσο όρο ένα αυγό (το 13% των συμμετεχόντων) είχαν 26% μικρότερο κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού, 28% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από αιμορραγικό εγκεφαλικό, 12% μικρότερο κίνδυνο για ισχαιμική καρδιοπάθεια και γενικότερα 18% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια, σε σχέση με όσους έτρωγαν αυγά σπανιότατα ή ποτέ (το 9% του συνόλου). Οι έρευνες που αποκατέστησαν σταδιακά τη «φήμη» του προϊόντος συνοδεύτηκαν κι από αύξηση των πωλήσεων στη χώρα μας, καθώς η μέση κατά κεφαλήν κατανάλωση αυγών στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σε 190 τον χρόνο έναντι 130 που ήταν παλιότερα. Παρ’ όλα αυτά, ο κλάδος έχει ακόμα μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, ιδιαιτέρως αν τα νούμερα αυτά συγκριθούν με τις μεγάλες χώρες της Ευρώπης, που σε αρκετές περιπτώσεις έχουν διπλάσια ή και τριπλάσια κατανάλωση αυγών σε ετήσια βάση.
Το αυγό «παίζει» ψηλά στις επιλογές, κυρίως όσων έχουν ενσωματώσει την άσκηση και τη χαμηλή σε λιπαρά διατροφή στην καθημερινότητά τους.
Το αυγό κύρια τροφή πρωτεΐνης
Σύμφωνα με τα στοιχεία της αγοράς, διαφαίνεται ότι το κανάλι των αυγών έχει σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στην εγχώρια αγορά, με την τελευταία διετία να καταγράφεται μια αύξηση της τάξης του 1,5%-2%. Η τάση αυτή οφείλεται κυρίως στην αναγνώριση της διατροφικής αξίας του προϊόντος από τους σύγχρονους καταναλωτές, οι οποίοι σταδιακά έχουν υιοθετήσει νέες διατροφικές συνήθειες, με έμφαση σε τροφές που αποτελούν πηγή πρωτεΐνης. Με το βλέμμα να στρέφεται συνεχώς σε υγιεινά γεύματα ή τροφές που είναι εύκολες στην παρασκευή τους, το αυγό «παίζει» ψηλά στις επιλογές, κυρίως όσων έχουν ενσωματώσει την άσκηση και τη χαμηλή σε λιπαρά διατροφή στην καθημερινότητά τους. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι παράγονται περίπου 1,5 δισ. αυγά τον χρόνο, με τα μισά από αυτά να προέρχονται από τις μεγάλες βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα. Παράλληλα, τα καινοτόμα προϊόντα που λανσάρονται στην αγορά φαίνεται να έχουν αυξημένη ζήτηση.
Οι κατηγορίες των αυγών στα ράφια
Η παραγωγή αυγών για κατανάλωση το 2018 υπολογίζεται ότι ανήλθε περίπου στα 1.717 εκατ. αυγά, από τα οποία το 76%, δηλαδή περίπου 1.305 εκατ. αυγά, προέρχεται από συστηματικές μονάδες εκτροφής και τα υπόλοιπα από τη χωρική πτηνοτροφία. Η παραγωγή αυγών συστηματικής εκτροφής πραγματοποιείται από περίπου 649 επιχειρήσεις κατανεμημένες σχεδόν σε όλη τη χώρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 13 μόλις από αυτές παράγουν περίπου το 41% των συνολικά παραγομένων αυγών στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά τους τρόπους εκτροφής των ορνίθων, βάσει στοιχείων του 2017, το 37,3% περίπου των επιχειρήσεων ακολουθεί το συμβατικό σύστημα εκτροφής (σε κλωβοστοιχίες), ενώ το υπόλοιπο 62,7% τα εναλλακτικά συστήματα (28,1% αχυρώνες, 30,9% ελευθέρας βοσκής και 3,7% βιολογικά). Σε ό,τι αφορά τους εκτρεφόμενους πληθυσμούς, από το σύνολο των περίπου 4,5 εκατ. ορνίθων αυγοπαραγωγής που διατηρούνται, το 81% εκτρέφονται σε κλωβοστοιχίες και μόλις το 19% περίπου στα υπόλοιπα συστήματα εκτροφής (11% αχυρώνες, 5% ελευθέρας βοσκής και 3% βιολογικά). Το σημαντικότερο όμως πρόβλημα που ταλαιπωρεί χρόνια και αυτόν τον κλάδο είναι το ζήτημα των παράνομων ελληνοποιήσεων.
Η «μάστιγα» των ελληνοποιήσεων
Οι ελληνοποιήσεις αυγών ταλανίζουν εδώ και πολλά χρόνια τους παραγωγούς κι είναι επιτακτική η ανάγκη η Πολιτεία να πάρει μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Σύμφωνα με στοιχεία της αγοράς, δεν μπορεί καν να υπολογιστεί ο όγκος των αυγών που «ελληνοποιούνται», που κατά προσέγγιση εκτιμάται ότι ενδεχομένως να προσεγγίζει ακόμα και το 30% επί του συνόλου της αγοράς. Για την αντιμετώπισή του οι παραγωγοί έχουν ζητήσει από το αρμόδιο υπουργείο τις δέουσες παρεμβάσεις, όπως κατάθεση ισοζυγιών εγχώρια παραγόμενων-εισαγόμενων αυγών, διασταύρωση στοιχείων κ.ά., προκειμένου να περιοριστούν τα ανάλογα φαινόμενα. Πριν από λίγο καιρό, μάλιστα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Μάκης Βορίδης, σε συνάντηση που είχε με μέλη του προεδρείου της Ένωσης Αυγοπαραγωγών Ελλάδος (ΕΑΕ), εξέφρασε τη στήριξή του στη δημιουργία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Αυγού. Σε ό,τι έχει να κάνει με το μεγάλο πρόβλημα των παράνομων ελληνοποιήσεων που πλήττει και τον κλάδο του αυγού, ο υπουργός σημείωσε πως θα υπάρξουν ουσιαστικοί έλεγχοι που θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου που έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Οι εγχώριες μάλιστα βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο αναζητούν «σύμμαχο» στην οργανωμένη λιανική, συνάπτοντας παράλληλα ισχυρές συνεργασίες για την αύξηση του τζίρου τους.
«Ισχυρές» συνεργασίες στον εγχώριο κλάδο
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εταιρείες Ηπειρώτικα Αυγά από την Πτηνοτροφική Ιωαννίνων και ο Αγροτικός Πτηνοτροφικός Συνεταιρισμός Ιωαννίνων ΠΙΝΔΟΣ, που προχώρησαν σε στρατηγική συμμαχία συνεργασίας σε εμπορικό επίπεδο.
Οι δύο εταιρείες, καθεμία εκ τω οποίων μετράει πάνω από 60 χρόνια παρουσίας στον κλάδο, με δύναμη από την πόλη των Ιωαννίνων, αποφάσισαν να συνεργαστούν σε εμπορικό επίπεδο, διευρύνοντας με αυτό τον τρόπο το δίκτυο διανομής κι εξασφαλίζοντας πραγματικά φρέσκα προϊόντα στους καταναλωτές, καθώς η διανομή πραγματοποιείται εντός 24 ωρών από την παραγωγή τους. Τόσο ο ΑΠΣΙ ΠΙΝΔΟΣ όσο και τα Ηπειρώτικα Αυγά έχουν ως κοινό παρονομαστή την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων που παράγουν, την τεχνογνωσία αλλά και την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου, μέσα από συνεχείς επενδύσεις στον τεχνολογικό εξοπλισμό και την έρευνα. Εκτός όμως από τις ισχυρές εμπορικές συμφωνίες, η καινοτομία που εφαρμόζεται στον κλάδο έχει οδηγήσει σε μια νέα εποχή στην αγορά αυγού.
Νέο trend τα ασπράδια
Στα ράφια των σούπερ μάρκετ αλλά και των καταστημάτων της μικρής λιανικής τα τελευταία χρόνια εμφανίστηκαν προϊόντα ασπραδιού, τα οποία είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στο εξωτερικό εδώ και δεκαετίες. Τα συγκεκριμένα προϊόντα κινούνται ανοδικά σε πωλήσεις χρόνο με τον χρόνο, καθώς προσφέρουν μια ολοκληρωμένη διατροφική λύση, στο πλαίσιο της τάσης υπέρ της υγιεινής διατροφής, της γυμναστικής και των πρωτεϊνούχων διαιτών, καθώς το ασπράδι αυγού είναι η καλύτερη βιολογικής αξίας πρωτεΐνη για τον οργανισμό. Η εταιρεία Χρυσά Αυγά, μάλιστα, που κατέχει σημαντικό μερίδιο της εγχώριας αγοράς, έχει λανσάρει καινοτόμα προϊόντα στην κατηγορία, όπως είναι το ασπράδι αυγού με σοκολάτα και το ασπράδι με γεύση φράουλας, που απευθύνονται όχι μόνο σε όσους ακολουθούν ένα υγιεινό μοντέλο διαβίωσης αλλά και σε άλλες καταναλωτικές ομάδες. Παράλληλα, η ίδια εταιρεία έχει λανσάρει έτοιμο μείγμα ομελέτας με 3% λιπαρά. Καινοτόμα προϊόντα υπάρχουν στο χαρτοφυλάκιο κι άλλων μεγάλων «παικτών». Για παράδειγμα, η εταιρεία αβγά Βλαχάκη έχει λανσάρει τα αβγά BioDeli, από βιολογικά αναθρεμμένες κότες που ζουν και βόσκουν ελεύθερες, σύμφωνα με τους κανόνες της βιολογικής γεωργίας και τρέφονται αποκλειστικά με βιολογικές τροφές κι ελληνικά αρωματικά φυτά, όπως ρίγανη, μελισσόχορτο, θρούμπι και θυμάρι.
