Ξεπούλησαν ποτά και είδη μαγειρικής
Τα επιμέρους στοιχεία δείχνουν δε ότι οι Έλληνες το… έριξαν στο αλκοόλ και τη μαγειρική την περίοδο της πανδημίας του κορωνοϊού, αφού αλκοολούχα ποτά και προϊόντα όπως το βούτυρο και το λάδι ξεπούλησαν κατά τη διάρκεια των lockdown. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ που παρουσίασε το ΙΕΛΚΑ, η πλειονότητα των ειδών παντοπωλείου εμφάνισε θετικό πρόσημο το 2020, όπως φαίνεται και στον σχετικό πίνακα που καταγράφει τις μεταβολές στην ετήσια κατά κεφαλήν δαπάνη σε 32 επιλεγμένες κατηγορίες τροφίμων. Στις περισσότερες περιπτώσεις (27) υπάρχει αύξηση, με εντονότερη αυτή των ποτών. Μείωση καταγράφεται σε μόλις 5 κατηγορίες, με τη μεγαλύτερη στου κρέατος (με εξαίρεση το χοιρινό), όπως επίσης και στο γάλα. Η στροφή στη μαγειρική κατά την περίοδο των lockdown οδήγησε σε αύξηση της δαπάνης των νοικοκυριών για μαγειρικές πρώτες ύλες. Είναι σαφής η επίδραση της εστίασης που παρέμεινε κλειστή σε αυτές τις τάσεις, καθώς ιδίως στην περίπτωση των αλκοολούχων ποτών η κατανάλωση εκτός σπιτιού αντικαταστάθηκε από κατανάλωση εντός σπιτιού.
Μεγάλη αύξηση στις τιμές των τροφίμων
Στα νέα δεδομένα για την αγορά των τροφίμων, πάντως, θα πρέπει να προστεθούν και οι μεγάλες αυξήσεις στις τιμές, οι οποίες σημειώνονται εξαιτίας του ότι έχουν ακριβύνει υπερβολικά πρώτες ύλες, όπως τα δημητριακά και τα φυτικά έλαια. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO), ο δείκτης για τον Οκτώβριο του 2021 ήταν ο υψηλότερος από τον Ιούλιο του 2011. Σε ετήσια βάση, σημείωσε αύξηση 31,3%. Ο δείκτης του FAO, ο οποίος παρακολουθεί τις διεθνείς τιμές των πιο εμπορεύσιμων παγκοσμίως τροφίμων, έφτασε κατά μέσο όρο τις 133,2 μονάδες τον περασμένο μήνα έναντι του αναθεωρημένου επιπέδου των 129,2 μονάδων τον Σεπτέμβριο. Η προηγούμενη τιμή που είχε δοθεί για τον Σεπτέμβριο ήταν 130,0 μονάδες. Σύμφωνα με τα επιμέρους στοιχεία δε, οι τιμές των αγροτικών προϊόντων αυξήθηκαν απότομα πέρυσι, ως αποτέλεσμα των δυσκολιών στη συγκομιδή και της ισχυρής ζήτησης. Ο δείκτης τιμών δημητριακών του FAO αυξήθηκε κατά 3,2% τον Οκτώβριο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, λόγω της αύξησης 5% στις τιμές των δημητριακών, που έφτασαν για πέμπτο συνεχόμενο μήνα το υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2012, σύμφωνα με τον οργανισμό. Οι διεθνείς τιμές των φυτικών ελαίων αυξήθηκαν κατά 9,6%. Έφτασαν σε υψηλό ρεκόρ, υποστηριζόμενες από την περαιτέρω ενίσχυση των τιμών του φοινικέλαιου, καθώς οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού στη Μαλαισία συνέχισαν να παρακωλύουν την παραγωγή.
Αντίθετα οι διεθνείς τιμές της ζάχαρης μειώθηκαν κατά 1,8% τον Οκτώβριο, βάζοντας τέλος σε αυξήσεις έξι μηνών. Ο FAO περιόρισε τις προβλέψεις του για την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών το 2021 σε 2,793 δισεκ. τόνους, από 2,800 δισεκ. που εκτιμούσε πριν από έναν μήνα. Αυτό αντανακλά κυρίως τις εκτιμήσεις για μειωμένη παραγωγή δημητριακών στο Ιράν, την Τουρκία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες αντισταθμίζουν μια πρόβλεψη για αυξανόμενη παραγωγή δευτερεύοντων δημητριακών. Η αναμενόμενη παγκόσμια παραγωγή δημητριακών θα εξακολουθεί να αποτελεί ρεκόρ, αλλά θα υπολείπεται της προβλεπόμενης ζήτησης. Γι’ αυτό, θα σημειωθεί πτώση στις εκτιμήσεις των αποθεμάτων δημητριακών, ανέφερε ο FAO. Η ζήτηση υποστηρίχθηκε από την πρόβλεψη για αύξηση του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών σε νέο ρεκόρ, ενισχυμένη από την αύξηση του εμπορίου δημητριακών. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, τα νέα δεδομένα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επηρεάσουν τις τιμές σε παγκόσμιο επίπεδο και το προσεχές διάστημα. Σε συνδυασμό με τις ανατιμήσεις που ξεκίνησαν ήδη στην Ελλάδα όμως, οι επιπτώσεις ίσως είναι ακόμη μεγαλύτερες μελλοντικά, επηρεάζοντας γενικότερα την ελληνική αγορά.
Προσοχή στις ανατιμήσεις
Η τιμή δεν είναι πρωτεύον ζήτημα στα μίνι μάρκετ, αφού σπάνια τα προτιμούν οι καταναλωτές ως πιο οικονομικές λύσεις από τα σούπερ μάρκετ. Παρ’ όλα αυτά, η άνοδος στις τιμές των τροφίμων και οι ανατιμήσεις που έχουν υπάρξει τον τελευταίο καιρό θα πρέπει να απασχολήσουν τους ιδιοκτήτες της μικρής λιανικής. Με βάση και τα προϊόντα που δείχνουν να έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση αυτή την περίοδο, θα πρέπει να υπάρξει προσοχή για το ποιες αυξήσεις θα αφομοιωθούν από τους ίδιους και ποιες θα «περάσουν» στους πελάτες τους και τελικούς καταναλωτές.
Ενισχύονται τα φρέσκα τρόφιμα και στις online αγορές
Τα φρέσκα τρόφιμα, πάντως, έχουν αρχίσει να έχουν ιδιαίτερη ζήτηση και στα online σούπερ μάρκετ, τα οποία και «εκτίναξαν» την αξία των πωλήσεών τους στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Convert Group, σημειώθηκε αύξηση 60% στην αξία των πωλήσεων σε σχέση με πέρυσι, με τον μέσο καταναλωτή να αγοράζει 36,4 προϊόντα σε κάθε παραγγελία του, ξοδεύοντας 76,30 (με το ΦΠΑ). To ένα τρίτο από αυτά τα προϊόντα ανήκει στην κατηγορία των φρέσκων τροφίμων, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως οι καταναλωτές αγόραζαν κατά μέσο όρο 1 επιπλέον προϊόν από την κατηγορία ποτών και αναψυκτικών, σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς. Όσον αφορά τον δείκτη μετατροπής επισκέπτη σε πελάτη, παρατηρείται μείωση 0,3 ποσοστιαίων μονάδων το τρίτο τρίμηνο του 2021 συγκριτικά με το δεύτερο τρίμηνο, πέφτοντας στο 3,7%. Όσον αφορά τις κατηγορίες που αυξήθηκαν σε αξία (ευρώ) online αγορών τους μήνες Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο, αναδεικνύονται οι εξής: +108% σε προϊόντα για κατοικίδια, +70% σε προϊόντα αρτοποιίας, +69% σε καλλυντικά και είδη περιποίησης, +65% σε ποτά και αναψυκτικά, +61% σε χαρτικά και είδη καθαρισμού, +58% σε φρέσκα τρόφιμα, +57% σε συσκευασμένα τρόφιμα, +57% σε κατεψυγμένα τρόφιμα, +47% σε προϊόντα περιποίησης και τρόφιμα για βρέφη και παιδιά.
