Στο «κυνήγι» προσφορών οι καταναλωτές
Η παραπάνω έρευνα ανέδειξε το γεγονός πως περίπου 7 στους 10 καταναλωτές στην Ελλάδα επιλέγουν να αγοράζουν τρόφιμα με βάση την προσφορά και τη χαμηλότερη τιμή, αποτέλεσμα που επιβεβαιώνεται και από το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών. Πρόκειται για στοιχεία της ετήσιας πανελλήνιας έρευνας του ΙΕΛΚΑ, με δείγμα 2.000 καταναλωτές από όλη την Ελλάδα. Καταδεικνύεται, λοιπόν, ότι οι Έλληνες καταναλωτές, στην προσπάθειά τους να εξοικονομήσουν χρήματα, κυνηγούν όλο και περισσότερο προσφορές και εκπτώσεις που παρέχουν τα καταστήματα πώλησης τροφίμων σε συνεργασία με τους προμηθευτές. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το μέσο ετήσιο όφελος που είχαν τα ελληνικά νοικοκυριά το 2022 από τις προσφορές στις μεγάλες αλυσίδες ανέρχεται στα 390 ευρώ. Η δε μέση εξοικονόμηση που προκύπτει από τη στάθμιση του συνόλου ανέρχεται σε 13%, ποσοστό σταθερό σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, αλλά αυξημένο σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία. Η μεγαλύτερη εξοικονόμηση εμφανίζεται στα απορρυπαντικά και στα είδη υγιεινής με περίπου 25-30%, ανάλογα με την κατηγορία, και στα ξηρά τρόφιμα κατά περίπου 15-20%, ανάλογα επίσης με την κατηγορία. Πάντως, όλες οι κατηγορίες παρουσιάζουν εξοικονομήσεις οι οποίες σε καμία περίπτωση δεν πέφτουν κάτω του 5%.
Το όφελος την τρέχουσα δεκαετία είναι πολύ σημαντικότερο από το αντίστοιχο της προηγούμενης, λόγω της αύξησης της δαπάνης των νοικοκυριών σε είδη παντοπωλείου. Συνολικά, η μέση εξοικονόμηση ανά νοικοκυριό εκτιμάται σε πάνω από 3.000 ευρώ για την τελευταία 8ετία, ενώ η συνολική αξία που έχει δοθεί σε 10 χρόνια ξεπερνά τα 12 δισ. ευρώ. Σημαντικό ποσοστό του κοινού (5 στους 10 καταναλωτές) εξοικονομεί τουλάχιστον 10% της αξίας των αγορών, ενώ μόλις 1 στους 10 δηλώνει ότι δεν εξοικονομεί τίποτα και 3 στους 5 αναφέρουν ότι εξοικονομούν πάνω από 10% από τη συνολική αξία των αγορών τους. Τα ποσοστά αυτά είναι ιδιαίτερα υψηλά και δείχνουν πόσο σημαντικό είναι το όφελος που αποκομίζει το μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτών. Τα ποσοστά αυτά είναι επίσης αντίστοιχα του επιπέδου των ανατιμήσεων που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες και δείχνουν ότι οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα, με έξυπνες αγορές, να μετριάσουν αυτό το επιπλέον κόστος. Σύμφωνα με την έρευνα, η πλειονότητα των καταναλωτών σε ποσοστό 52% θεωρεί ότι οι προσφορές και οι εκπτώσεις στα καταστήματα του οργανωμένου λιανεμπορίου τους βοηθούν στην αντιμετώπιση των ανατιμήσεων, κάτι που δείχνει και το πρόβλημα για τη μικρή λιανική, αφού δεν μπορεί προφανώς να ανταγωνιστεί αυτές τις τιμές.
Από εκεί και πέρα, στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκαν και άλλες απόψεις των καταναλωτών γύρω από τις προσφορές, οι οποίες δείχνουν μία σταδιακή αλλαγή. Χαρακτηριστικό είναι ότι ενώ το 2017 το 74% των ερωτηθέντων κυνηγούσε τις προσφορές και τις εκπτώσεις στο σούπερ μάρκετ, αυτό το ποσοστό το 2021 είχε διαμορφωθεί σε μόλις 58%, για να αυξηθεί το 2022 σε 63%. Αυτή η εξέλιξη αντικατοπτρίζει την ανάγκη των καταναλωτών, στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία, να εξοικονομήσουν χρήματα. Πέραν τούτων, έντονη είναι και η επίδραση που έχουν οι προσφορές και οι εκπτώσεις στην επιλογή καταστήματος. Το ποσοστό των καταναλωτών που επέλεγε κατάστημα με κύριο λόγο τις προσφορές είχε μειωθεί από το 63% το 2017 στο 41% το 2021, για να αυξηθεί και πάλι το 2022 στο 51%, κάτι που δείχνει ότι πλέον η διάθεση προϊόντων σε καλές τιμές αποτελεί έντονο σημείο διαφοροποίησης ανάμεσα στις αλυσίδες σούπερ μάρκετ. Χαρακτηριστικό της ανάγκης των καταναλωτών για διαμόρφωση τιμών σε χαμηλότερα επίπεδα είναι το γεγονός ότι το 43% δηλώνει ότι προτιμάει περισσότερες προσφορές παρά χαμηλές τιμές, έναντι του 44% το 2021 και του 57% το 2017. Αυτή η σταθεροποίηση δείχνει ότι οι καταναλωτές έχουν ανάγκη τόσο τις χαμηλές τιμές όσο και τις εκπτωτικές ενέργειες. Αυτό το 43% του κοινού θεωρεί ότι μέσω της αναζήτησης και της επιλογής προσφορών και εκπτώσεων έχει τη δυνατότητα τόσο για μεγαλύτερες εξοικονομήσεις όσο και για προσαρμογή στις δικές του εξατομικευμένες ανάγκες της εξοικονόμησης χρημάτων. Από την άλλη πλευρά, ένα σημαντικό κομμάτι των καταναλωτών δεν έχει ενδεχομένως την ενέργεια ή τον χρόνο για την πλήρη αξιοποίηση των εκπτωτικών δράσεων και ως εκ τούτου προτιμά περισσότερο τις χαμηλότερες τιμές.