Συνεχίζονται οι ανατιμήσεις στην αγορά
Τα προϊόντα που μπαίνουν στο καλάθι μπορεί να είναι λιγότερα, όμως ο λογαριασμός είναι μεγαλύτερος. Το γεγονός αυτό εξηγεί και την ανοδική πορεία που καταγράφει και το 2023 ο τζίρος του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, παρουσιάζοντας στο σύνολό του θετική τάση για το πρώτο τρίμηνο του έτους, της τάξης του +8,2%, σε σχέση με το 2022. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της NielsenIQ, η τάση αυτή οδηγείται κυρίως από τα τρόφιμα, τόσο τα φρέσκα (+8,1%) όσο και τα τυποποιημένα, και τα ποτά (+8,2%), κυρίως λόγω της σημαντικής συνεισφοράς τους στις πωλήσεις του κλάδου. Επιπλέον, θετικές είναι οι τάσεις για τις μεγάλες κατηγορίες της οικιακής χρήσης και της προσωπικής φροντίδας, οι οποίες αναπτύσσονται με +12,1% και +7,6% αντίστοιχα. Αποδομώντας τη συνολική τάση του +8,7% των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων, είναι ξεκάθαρο ότι η ανάπτυξη αυτή συνεχίζει να είναι αποκλειστικά και μόνο πληθωριστική, καθώς οι τιμές αυξήθηκαν κατά 12,2%, ενώ οι όγκοι αντίστοιχα υποχώρησαν κατά 3,5%.
Παραμένουν μεγάλες οι ανατιμήσεις στις κατηγορίες της οικιακής χρήσης και της προσωπικής φροντίδας και το 2023.
Σε αυτό το έντονα πληθωριστικό περιβάλλον, το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας σημείωσε σημαντική αύξηση, και από το 23,8% που ήταν στο τέλος του 2022, έφτασε στο 25,4% στην αγορά που συμπεριλαμβάνει και το discount κανάλι. Ταυτόχρονα, οι κατασκευαστές επώνυμων (branded) προϊόντων προσπαθούν να γίνουν ακόμη πιο ανταγωνιστικοί, εντείνοντας περαιτέρω την προωθητική τους πολιτική, από 66,7% που ήταν στο τέλος της περασμένης χρονιάς, στο 68,2%. Αναφορικά με την πορεία συγκεκριμένων προϊοντικών κατηγοριών, τα χαρτικά παρουσιάζουν ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό ανάπτυξης (ενδεικτικά: χαρτί υγείας +48,6%, χαρτί κουζίνας +37,0%), κυρίως λόγω της πολύ μεγάλης αύξησης της μέσης τιμής τους. Στον αντίποδα, συνεχίζουν την πτωτική τους πορεία κατηγορίες που συνδέονταν με την πανδημία, όπως τα αντισηπτικά χεριών (-58,2%) και τα ελαστικά γάντια (-30,1%). Η κατηγορία των σπορέλαιων παρουσιάζει επίσης σημαντική μείωση στις συνολικές πωλήσεις της (-16,9%), καθώς συγκρίνεται με την υψηλή βάση του 2022, λόγω του ξεσπάσματος του πολέμου στην Ουκρανία και των ελλείψεων που είχαν παρατηρηθεί στην αγορά.
Ενισχύεται η «στροφή» προς τα ηλεκτρονικά μάρκετ
Από τις αλλαγές στις καταναλωτικές συμπεριφορές δεν μπορεί να παραβλεφθεί πια και η «στροφή» προς τα ηλεκτρονικά μάρκετ. Τα τελευταία χρόνια, οι online αγορές γνώρισαν πρωτοφανή ανάπτυξη στη χώρα μας, με αποτέλεσμα ακόμη και οι επαγγελματίες της μικρής λιανικής να επενδύουν στην ψηφιακή παρουσία του καταστήματός τους. Μόνο τυχαία δεν ήταν έτσι η ανοδική πορεία των πωλήσεων σε αξία των ηλεκτρονικών μάρκετ το πρώτο τρίμηνο του 2023, με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Convert Group να δείχνουν αύξηση της τάξεως του 10% σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα το 2022. Συγκεκριμένα, ο τζίρος άγγιξε τα 76 εκατ. ευρώ σε τιμές λιανικής συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, χωρίς όμως να περιλαμβάνονται οι Q-Commerce παίκτες Box, eFood Market, Instashop, Pop Market, Rabbit & Wolt, που κερδίζουν συνεχώς μερίδιο στην ελληνική αγορά. Αξιοσημείωτη είναι και η αύξηση των παραγγελιών κατά 9%, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, με τα τεμάχια που τοποθετούνται στο καλάθι να μειώνονται κατά 10%, αλλά με τη μέση αξία κάθε προϊόντος να αυξάνεται κατά 10%. Στις κατηγορίες που σημείωσαν άνοδο σε αξία (ευρώ) online αγορών το πρώτο τρίμηνο του 2023 συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2022 αναδεικνύονται οι εξής: +33% σε προϊόντα για κατοικίδια, +19% σε χαρτικά και είδη καθαρισμού, +13% σε ποτά και αναψυκτικά, +11% σε είδη αρτοποιίας, +10% σε βρεφικά είδη, +8% σε φρέσκα τρόφιμα, +8% σε κατεψυγμένα τρόφιμα, +6% σε προϊόντα περιποίησης και ομορφιάς, και +8% στα λοιπά είδη online αγορών. Η πιο δημοφιλής ημέρα για τα οnline ψώνια του νοικοκυριού εξακολουθεί να είναι η Δευτέρα, αφού το 17% των συνολικών παραγγελιών γίνεται τη συγκεκριμένη ημέρα. Σε παρόμοια τάση κινείται πλέον και η Παρασκευή, με το ποσοστό των συνολικών παραγγελιών να ανέρχεται περίπου στο 17%. Στην τρίμηνη έκθεσή της, η Convert Group κάνει ειδική αναφορά στην κατηγορία των φρέσκων τροφίμων, αφού ήταν αυτή με τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην αξιακή ανάπτυξη για το 2022, με την αύξηση των σχετικών προϊόντων να ανέρχεται στο 8%. Σημειώνεται ότι η τοποθέτηση συσκευασμένων προϊόντων στα καλάθια των καταναλωτών κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.
Τα ψώνια των νέων καταναλωτών
Η νέα γενιά καταναλωτών είναι περισσότερο προσεκτική στις αγορές της στο σούπερ και μίνι μάρκετ, εξετάζοντας τα προϊόντα που επιλέγει από τα ράφια και τα ψυγεία, ειδικά όσον αφορά τα τρόφιμα και τα ποτά. Από έρευνα του Διεθνούς Συμβουλίου Πληροφόρησης για τα Τρόφιμα (IFIC), που έγινε σε 14.000 καταναλωτές σε 18 ευρωπαϊκές χώρες, διαπιστώθηκε ότι το 49% εξετάζει πλέον τη βιωσιμότητα των προϊόντων πριν αγοράσει τρόφιμα και ποτά, εστιάζοντας το ενδιαφέρον του σε προϊόντα με ετικέτες όπως «τοπική προέλευση», «χωρίς τεχνητά συστατικά» και «βιολογικό». Η έρευνα του IFIC έδειξε, επίσης, ότι το κορυφαίο κίνητρο για την επιλογή τροφίμων και ποτών είναι τα οφέλη για την υγεία, με όλο και περισσότερους καταναλωτές να επιλέγουν προϊόντα χωρίς προσθήκη ζάχαρης και αλατιού και χωρίς πρόσθετα γλυκαντικά ή χρωστικές ουσίες, όπως δημητριακά και μπισκότα ολικής άλεσης. Ως εκ τούτου, αυτά είναι και τα προϊόντα που αναμένεται να έχουν τις μεγαλύτερες πωλήσεις στα ράφια τα επόμενα χρόνια.
