Σημαντικός παράγοντας ζήτησης στον κλάδο των ξηρών καρπών είναι οι διατροφικές συνήθειες και οι σχετικές τάσεις που επικρατούν κατά καιρούς, όπως είναι η υγιεινή διατροφή. Στο ζενίθ τους είναι αυτή την περίοδο οι ξηροί καρποί. Εξάλλου, το κυριότερο χαρακτηριστικό της ζήτησης ξηρών καρπών είναι η εποχικότητα. Και αυτή η εποχή είναι η καταλληλότερη για την κατανάλωση τους. Γενικότερα, η εγχώρια κατανάλωση ξηρών καρπών ακολουθεί ελαφριά ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια και αυτό δείχνει ότι είναι ένας τομέας με μέλλον.
Της Αριάδνης Φωτοπούλου
Ο κλάδος των ξηρών καρπών αποτελείται από δύο ευρύτερους τομείς. Ο πρώτος αφορά την πρωτογενή παραγωγή, με την οποία ασχολούνται αγροτικές μονάδες και συνεταιρισμοί. Ο δεύτερος τομέας περιλαμβάνει τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τη μεταποίηση και την επεξεργασία των ξηρών καρπών.
Οι συγκεκριμένες επιχειρήσεις προμηθεύονται τους ξηρούς καρπούς από την εγχώρια πρωτογενή παραγωγή ή και από το εξωτερικό, ανάλογα με το είδος του καρπού, τη χρονιά (σοδειά) και την τιμή του εκάστοτε προϊόντος, όπως αυτή διαμορφώνεται στη διεθνή αγορά ξηρών καρπών.
Η ζήτηση των ξηρών καρπών επηρεάζεται από πολλές παραμέτρους, βασικότερη εκ των οποίων είναι η εποχικότητα. Έχει παρατηρηθεί ότι η κατανάλωση αυξάνεται ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο (λόγω των εορτών), ενώ περιορίζεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Η ζήτηση
Θα πρέπει να επισημάνουμε, ότι η ζήτηση των ξηρών καρπών επηρεάζεται από πολλές παραμέτρους, βασικότερη εκ των οποίων είναι η εποχικότητα. Έχει παρατηρηθεί ότι η κατανάλωση αυξάνεται ιδιαίτερα κατά τη χειμερινή περίοδο (λόγω των εορτών), ενώ περιορίζεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Δεδομένου δε, ότι οι ξηροί καρποί δεν αποτελούν βασικό είδος διατροφής, η κατανάλωσή τους εμφανίζει σχετικά υψηλή ελαστικότητα ως προς την τιμή, σε συνδυασμό με το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Αξιοσημείωτο επίσης, είναι ότι η ζήτηση των ξηρών καρπών συνδέεται και με την κατανάλωση άλλων ειδών διατροφής.
Συγκεκριμένα, οι βιομηχανίες και βιοτεχνίες που ασχολούνται με την παραγωγή παγωτού, κρουασάν, σοκολάτας, δημητριακών κ.λπ., είναι από τους κυριότερους πελάτες του κλάδου. Σημαντικός, επίσης, παράγοντας ζήτησης είναι οι διατροφικές συνήθειες και οι σχετικές τάσεις που επικρατούν κατά καιρούς, όπως είναι η υγιεινή διατροφή. Σε αυτή την περίπτωση, η κατανάλωση ξηρών καρπών συνδυάζεται ως ένας παράγοντας θρεπτικών θερμίδων στο διαιτολόγιο.
Σύρετε για να διαβάσετε τη συνέχεια του άρθρου…
Αναστάσιος Ιωάννου
Η αύξηση στην αγορά ξηρών καρπών
Στην τελευταία έρευνα της ICAP, τα στοιχεία έδειξαν ότι υπάρχει ελαφρώς ανοδική πορεία στην αγορά των ξηρών καρπών, καθώς η κατανάλωση εμφανίζεται αυξημένη. Τη μερίδα του λέοντος κατείχε η αμυγδαλόψιχα, καταλαμβάνοντας το 20,1% της συνολικής κατανάλωσης ξηρών καρπών και ακολουθούν τα αράπικα φιστίκια με 15,3%.
Τα κελυφωτά φιστίκια (Αιγίνης) συμμετείχαν με 12,2% στην κατανάλωση, ενώ τα υπόλοιπα προϊόντα ξηρών καρπών (κάσιους, στραγάλια κ. ά.) συγκέντρωσαν συνολικά μερίδιο κατανάλωσης 35,7%.
Οι τζίροι στους ξηρούς καρπούς
Σύμφωνα µε τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, οι ποσότητες που επεξεργάστηκαν οι επιχειρήσεις του χώρου και οι τζίροι που πραγματοποίησαν το 2014 ήταν σημαντικά αυξημένοι. Ο συνολικός όγκος βιομηχανικής παραγωγής, επεξεργασίας και τυποποίησης ξηρών καρπών, δηλαδή καρπών µε κέλυφος, αράπικων φιστικιών, καβουρδισμένων, αλατισμένων ή παρασκευασμένων µε άλλο τρόπο το περασμένο έτος αυξήθηκε το 2014 στη χώρα µας σε ποσοστό 58,5%.
Αντίστοιχη η εικόνα και το 2013 όπου τα συνολικά τους έσοδα ανήλθαν τη χρονιά εκείνη σε 124,6 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 7 εκατ. ευρώ ή 6% σε σχέση µε ένα χρόνο πριν. Αυξημένους τζίρους παρουσίασαν 16 από τις εταιρείες του δείγματος, ήτοι το 53,3% του συνολικού αριθμού, δηλαδή πάνω από τις μισές.
Βεβαίως, πρέπει να σημειωθεί ότι αρκετές εξ αυτών ασχολούνται παράλληλα µε την παραγωγή ή εμπορία άλλων ειδών τροφίμων και αγροτικών προϊόντων, επομένως η αύξηση εσόδων τους δεν προέρχεται µόνο από ξηρούς καρπούς. Η εικόνα σήμερα προσεγγίζει τα νούμερα της έρευνας, που πραγματοποιήθηκε το 2014.
Η ανάπτυξη των επιχειρήσεων
Όσο μεγαλύτερη ζήτηση υπάρχει, καθώς το ενδιαφέρον των καταναλωτών γίνεται ολοένα και εντονότερο, τόσα περαιτέρω περιθώρια ανάπτυξης έχει η αγορά των ξηρών καρπών. Αυτό ισχύει στο επίπεδο των επιχειρήσεων αλλά και της καλλιέργειας. Μάλιστα, λόγω των γνωστών περιορισμών στις εισαγωγές εξαιτίας των capital controls, η ζήτηση από τις βιομηχανίες για ξηρούς καρπούς ελληνικής παραγωγής είναι ιδιαίτερα έντονη.
Σύρετε για να διαβάσετε τη συνέχεια του άρθρου…
Σε επίπεδο καλλιέργειας τα στρέμματα αυξάνονται µε γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια, ενώ σε τουλάχιστον ικανοποιητικά επίπεδα κυμαίνονται και οι τιμές. Πρόπερσι οι συνεταιρισμοί πουλούσαν έως και 8,70 ευρώ το κιλό (ανοιχτοί καρποί) µε τους παραγωγούς τους να λαμβάνουν έως και 7,82 ευρώ το κιλό.
Αντίστοιχα, στο αμύγδαλο, εξαιτίας και της σημαντικής ανόδου που καταγράφουν οι τιμές διεθνώς αλλά και της μείωσης της παραγωγής στην Ελλάδα λόγω του καιρού, τα άσπαστα της ποικιλίας Τέξας φτάνουν μέχρι και τα 4 ευρώ το κιλό στη Λάρισα, ενώ για την ποικιλία Φυρανιά οι τιμές είναι μεταξύ 3,50 και 4 ευρώ το κιλό.
Κορινθιακή σταφίδα
Σε πιο ψηλά επίπεδα από το περσινό εύρος των 90-95 λεπτών το κιλό αναμένεται να κινηθούν οι τιμές παραγωγού για την κορινθιακή σταφίδα, λόγω της μειωμένης φετινής σοδειάς αλλά και της αυξημένης διεθνούς ζήτησης.
Ενδεικτικό είναι ότι φέτος η προκαταβολή στους παραγωγούς από ΣΚΟΣ, Παναιγιάλειο και Ένωση Μεσσηνίας έφτασε το 1 ευρώ το κιλό (ακαθάριστη), όταν πέρσι ήταν 0,85 ευρώ το κιλό η ακαθάριστη και 0,90 ευρώ το κιλό η καθαρισμένη.
Ξηρά σύκα
Αυξημένες κατά µέσο όρο κατά 8% είναι και οι φετινές τιμές για τους παραγωγούς ξηρού σύκου στην Πελοπόννησο που έδωσε η ΣΥΚΙΚΗ, καθώς η ζήτηση για το προϊόν ειδικά από τη Βόρεια Αμερική και την Ε.Ε. βαίνει κάθε χρόνο αυξανόμενη και δεν μένει αδιάθετο το προϊόν.
Από την άλλη, σταθερές για 3η χρονιά στα 3 ευρώ το κιλό (α’ κατηγορία) οι τιμές για τα ξηρά σύκα Ευβοίας µε τους παραγωγούς εκεί να κάνουν λόγο για µια όψιμη χρονιά. Να σημειωθεί ότι η φετινή παραγωγή στη Μεσσηνία μέχρι τώρα -µε εξαίρεση κάποια θέματα λόγω καύσωνα- είναι σαφώς καλύτερη από την περσινή η οποία ήταν η χαμηλότερη της τελευταίας δεκαετίας.
Τέλος, μείωση παραγωγής από 40-45% λόγω παγετού της άνοιξης αναμένεται στην ποικιλία σύκων black mission στη Βόρεια Ελλάδα.